Chciwość rodzi postęp

„Trzy rzeczy przyczyniają się do rozwoju ludzkości: żyzna ziemia, pracowity lud i możliwość swobodnego przemieszczania ludzi i towarów z jednego miejsca do...

Dyplomacja i skandale

Dyplomacja to nie tylko negocjacje, przyjęcia i uroczyste traktaty. Historia stosunków międzynarodowych odnotowuje prowokacje i afery, które wpływały na lo...

Amerykańskie korzenie integracji europejskiej

Plan powstania wspólnej przestrzeni gospodarczej w Europie był po wojnie wdrażany z inicjatywy USA. Na Starym Kontynencie kopiowano rozwiązania New Deal. N...

Smaki z przeszłości

„Każda rzecz w lodówce ma swoją historię. Gdy jemy ziemniaki, cieszymy się pożywieniem starożytnych Inków" – tak rozpoczyna Bryan Bruce swoją książkę „Hist...

Bracia Litwini

Litwini żyją w Europie od wieków, ale ich państwo „wybuchło" nagle, urastając do rangi mocarstwa. Było tak rozległe terytorialnie i wielokulturowe, że dziś...

Naukowcy wiedzą, kto wydał nazistom Annę Frank

Dochodzenie, prowadzone przez zespół naukowców przy użyciu najnowszych technik śledczych wykazało, kto najprawdopodobniej zadenuncjował nazistom rodzinę An...

Nie warto chodzić na skróty

Felieton historyczny nie może się posługiwać skrótami myślowymi.

Bogusław Chrabota: Konkurent Elżbiety II z Mazowsza

Na pozór te dwie opowieści nie mogą mieć ze sobą wiele wspólnego. Pierwsza jest bliższa legendzie arturiańskiej niż współczesności.

Niemcy na carskim tronie

Od 400 lat relacje między Rosją a Niemcami mają wyjątkowy charakter. Jak doszło do cywilizacyjnego zbliżenia dwóch tak odmiennych kulturowo nacji?

Karol Marks – pruski agent

Twórca komunizmu był płatnym prowokatorem tajnych służb, a w jego pismach można było wyczuć silny niemiecki szowinizm. Gdyby tworzył w dzisiejszych czasach...

Materializm dialektyczny w służbie nauki

„Odwrócimy łożyska rzek i pustynię woda użyźni, popędzimy dwudziesty wiek ku szczęściu Światowej Ojczyzny!" – pisał Władysław Broniewski w poemacie „Słowo...

Tajemnica zniknięcia Musy Sadra

Są blizny, które nigdy się nie zagoją. Choć od zaginięcia Musy Sadra – przywódcy libańskich szyitów – upłynęło już ponad 40 lat, nie brak wiernych, którzy...

Arabska zimna wojna ze swastyką w tle

Związki świata arabskiego z nazistowską III Rzeszą stanowią dobrze udokumentowany przykład skomplikowanej historii dwudziestolecia międzywojennego i II woj...

Chwała rurmistrzom

Portal PAP Nauka w Polsce zamieścił artykuł zatytułowany „Historia wody, czyli jak pozyskiwano najcenniejszy dla człowieka płyn". Daje on przegląd myśli te...

Bóg medycyny w Afryce

„Wiara w autorytety sprawia, że ich błędy stają się obowiązującymi normami" – ostrzegał Lew Tołstoj. Robert Koch dowiódł, że dotyczy to również nauki.

30. rocznica upadku ZSRR

O zmienności dziejów pisałem na tych łamach wielokrotnie. Ale najlepszym przykładem, jak meandrującą rzeką jest historia, są dwie rocznice skrajnie odmienn...

Opowiadanie pisane nocą

W małym miasteczku Strzegom, wcześniej niemieckim Striegau na Dolnym Śląsku w Polsce, czterysta kilometrów od Warszawy, po II wojnie światowej mieszkało ok...

Poziom konfliktu z dużą zwierzyną

W wydanym w Krakowie w 1927 r. „Słowniku etymologicznym języka polskiego" jego autor Aleksander Brückner w haśle „łoś" zawarł informację, że „ostatniego ło...

30 lat po rozpadzie ZSRR

Niegdyś razem podziwiali lot Gagarina w kosmos, dzisiaj żyją w zupełnie odmiennych światach i mówią różnymi językami. Jedni zbudowali demokrację i są już c...

Jak nauczyliśmy maszyny liczyć i myśleć za nas? Część 15: pierwsze ważne języki programowania

Moim zdaniem największą rolę w rozwoju informatyki odegrała wersja FORTRAN IV, która była na początku lat 60. ubiegłego wieku najbardziej sprawnym narzędzi...