Ostatni car Rosji Michał II

Pół roku wcześniej, 15 marca 1917 r., car Mikołaj II, zmuszony przez Dumę Państwową i zawiedzionych jego dowodzeniem generałów, podpisał akt abdykacyjny w imieniu swoim i swojego syna, 13-letniego carewicza Aleksego.

Podręczniki do historii przedstawiają abdykację Mikołaja II jako ostateczny upadek rosyjskiej monarchii. Nazywają nawet Mikołaja II ostatnim carem Rosji. Jednak stosując zasady legitymizmu – poglądu głoszącego nienaruszalność praw dynastii panujących, sformułowanego w czasie kongresu wiedeńskiego przez Talleyranda – władzę cesarską i godność cara Rosji objął wielki książę Michał Aleksandrowicz Romanow. Abdykacja Mikołaja II, uwarunkowana przekazaniem władzy młodszemu bratu, samoczynnie czyniła Michała cesarzem i samodzierżawcą Rosji. Jak długo istniało Imperium Rosyjskie, którego suwerenem był car, tak długo władza monarsza „spływała" na pomazańca nawet wbrew jego woli. Wielki książę Michał nie był jednak człowiekiem naiwnym ani głodnym władzy. Doskonale zdawał sobie sprawę, że trzy wieki absolutnego panowania Romanowów nad Rosją dobiegły końca. Bezsenna noc z 15 na 16 marca była najtrudniejszą w jego życiu. Kusiła go perspektywa przeprowadzenia umiarkowanych reform demokratycznych.