Mistrz poezji dla dzieci

Szewach Weiss - W świetle menory. Nie ma chyba Polaka, który nie zna z dzieciństwa wierszy Jana Brzechwy

Publikacja: 08.07.2008 01:20

Jan Brzechwa podczas kiermaszu książkowego w Warszawie, 1960 r.

Jan Brzechwa podczas kiermaszu książkowego w Warszawie, 1960 r.

Foto: PAP, MW Michał Walczak

Jan Brzechwa urodził się 15 sierpnia 1898 roku. Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Lesman. Był spokrewniony z poetą Bolesławem Leśmianem, który co prawda wymyślił pseudonim literacki Brzechwa dla swojego kuzyna, ale nigdy nie traktował poważnie jego twórczości.

Młodość Brzechwa spędził na Kresach Wschodnich, tam także ukończył szkołę średnią. Następnie bez większych sukcesów studiował medycynę w Kazaniu. Wkrótce porzucił studia medyczne na rzecz studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim, co okazało się słuszną decyzją. Jako specjalizację studiów wybrał prawo autorskie. Był autorem komentarza do ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Na co dzień Jan Brzechwa z powodzeniem funkcjonował jako adwokat. Pracował także jako radca prawny w ZAiKS oraz w wydawnictwie Czytelnik.

Ważnym faktem w życiorysie poety jest jego udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej, do której wstąpił jako ochotnik.

Jako poeta Jan Brzechwa zadebiutował w roku 1915 na łamach „Kłosów Ukraińskich” i „Sztandaru”. Najbardziej pasjonowało go pisanie tekstów satyrycznych, wierszy oraz bajek dla dzieci. Współpracował z kabaretami: Morskie Oko, Qui Pro Quo oraz Czarny Kot. Stale publikował w takich tytułach jak „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. Jan Brzechwa ma także na swoim literackim koncie sztukę sceniczną „Moryc”, którą napisał w 1927 roku wspólnie z Julianem Tuwimem i Marianem Hemarem. Był także tłumaczem literatury rosyjskiej na język polski, między innymi utworów Puszkina i Siergieja Jasienina. Jego twórczość literacka została uhonorowana w 1956 roku nagrodą I stopnia ministra kultury i sztuki.

Prawdziwą sławę i sympatię czytelników Jan Brzechwa zdobył wierszami dla dzieci. Przypuszczam, że każdy z nas potrafi wymienić co najmniej kilka tytułów i zacytować chociażby fragmenty jego utworów. Dziś twórczość Brzechwy to niezaprzeczalnie klasyka, wciąż uwielbiana zarówno przez dzieci, jak i przez dorosłych. Mądre teksty, barwne opisy, przepełnione inteligentnym humorem, wspaniale objaśniają młodemu człowiekowi otaczający świat. Oprócz tego twórczość Brzechwy dyskretnie acz skutecznie skłania do abstrakcyjnego myślenia, rozwija wyobraźnię, ćwiczy pamięć, wzbogaca słownictwo – jednym słowem jest to fenomenalny materiał edukacyjny.

Pierwszy zbiór wierszy dla dzieci „Tańcowała igła z nitką” ukazał się w 1938 roku. Zawierał on tak popularne utwory jak: „Na straganie”, „Pomidor”, „Żuraw i Czapla”. Kolejny tomik wierszy dla dzieci wydano rok później i nosił on tytuł „Kaczka Dziwaczka”

Wspaniałe wiersze Jana Brzechwy wciąż brzmią w naszej pamięci i wciąż mają miejsce w naszych sercach, dzięki czemu tak pięknie i łagodnie możemy przenosić się w lata naszego dzieciństwa.

współpraca Ewa Szmal

Szewach Weiss. Autor cyklu esejów „W świetle menory” do dodatku „Rzeczpospolitej” o Żydach polskich. Profesor politologii, wykładowca w Katedrze Erazma z Rotterdamu na Uniwersytecie Warszawskim, komentator „Wprost”. Był ambasadorem Izraela w Polsce, przewodniczącym Knesetu, przewodniczącym rady instytutu Yad Vashem

Jan Brzechwa urodził się 15 sierpnia 1898 roku. Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Lesman. Był spokrewniony z poetą Bolesławem Leśmianem, który co prawda wymyślił pseudonim literacki Brzechwa dla swojego kuzyna, ale nigdy nie traktował poważnie jego twórczości.

Młodość Brzechwa spędził na Kresach Wschodnich, tam także ukończył szkołę średnią. Następnie bez większych sukcesów studiował medycynę w Kazaniu. Wkrótce porzucił studia medyczne na rzecz studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim, co okazało się słuszną decyzją. Jako specjalizację studiów wybrał prawo autorskie. Był autorem komentarza do ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Na co dzień Jan Brzechwa z powodzeniem funkcjonował jako adwokat. Pracował także jako radca prawny w ZAiKS oraz w wydawnictwie Czytelnik.

Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II
Historia
Czy Niemcy oddadzą traktat pokojowy z Krzyżakami
Historia
80 lat temu przez Dulag 121 przeszła ludność Warszawy
Historia
Gdy macierzyństwo staje się obowiązkiem... Kobiety w III Rzeszy
Historia
NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury ws. Centralnego Przystanku Historia IPN