Reklama
Rozwiń

Jaruzelski kazał zestrzelić samolot. Śledztwo umorzone

To gen. Wojciech Jaruzelski wydał zgodę na zestrzelenie samolotu AN-2, którym na Zachód uciekał Dionizy Bielański. Śledztwo w sprawie Jaruzelskiego zostało umorzone z powodu jego śmierci.

Publikacja: 23.06.2014 18:02

Wojciech Jaruzelski. Zdjęcie z 2010 r.

Wojciech Jaruzelski. Zdjęcie z 2010 r.

Foto: Fotorzepa, Pasterski Radek PR Pasterski Radek

Decyzję taką podjął prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie 20 czerwca 2013 r.

Jaruzelski podejrzany był o to, że 16 lipca 1975 r. w Warszawie jako Ministra Obrony Narodowej PRL nakłaniał za pośrednictwem oficera dyżurnego Centralnego Stanowiska Dowodzenia Wojsk Obrony Powietrznej Kraju wojska obrony powietrznej Czechosłowacji, aby zestrzeliły samolot AN-2, którym Dionizy Bielański chciał uciec na Zachód.

Zdaniem prokuratora Jaruzelski "przewidywał i godził się na to, że w wyniku zestrzelenia samolotu pilot poniesie śmierć". W konsekwencji dowódca Obrony Przeciwlotniczej Kraju Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej generał major Josef Marusak wydał sprzeczny z obowiązującym wówczas w Czechosłowacji prawem rozkaz zestrzelenia polskiego samolotu W wyniku ostrzału polski samolot uległ zniszczeniu po upadku na ziemię w pobliżu miejscowości Kuty a pilot Dionizy Bielański zginął na miejscu.

Zdaniem prokuratury Jaruzelski przekroczył uprawnienia służbowe oraz naruszył prawa człowieka wobec jednostki.

W czasie śledztwa IPN miał do dyspozycji materiały operacyjne b. SB w sprawie pokrzywdzonego, a także w ramach pomocy prawnej otrzymał komplety akt postępowań karnych, jakie w sprawie tragicznej śmierci Dionizego Bielańskiego, przeprowadziły organy ścigania Republiki Słowacji i Republiki Czech. Przesłuchano m.in. żyjących członków komisji powypadkowych, zarówno państwowej, powołanej bezpośrednio po zdarzeniu, jak i tej w przedsiębiorstwie, w którym był zatrudniony pokrzywdzony.

"Ustalono w sposób bezsporny, że wydany przez odpowiednie władze wojskowe Czechosłowacji rozkaz do zestrzelenia samolotu został wydany na polecenie ówczesnego Ministra Obrony Narodowej gen. armii Wojciecha J." - czytamy w komunikacie IPN.

Do tragedii doszło 16 lipca 1975 roku. Dwa czechosłowackie Migi-21 i dwa samoloty szkolne L-29 śledziły polski, cywilny dwupłatowiec AN-2, którym Dionizy Bielański pilot opolskiego aerolkubu starał się przelecieć przez Czechosłowację i uciec do Austrii.

Bielański wystartował z łąki koło Bochni w Małopolsce i po przekroczeniu polskiej granicy nie reagował na polecenia lądowania ze strony pilotów czechosłowackich samolotów. Kiedy przelatywał nad miejscowością Kuty zaledwie 8 kilometrów od granicy z Austrią, pilot czechosłowackiego myśliwca Vlastimir Navratil otrzymał od oficera dowodzącego w Brnie rozkaz otwarcia ognia i zestrzelenia polskiego samolotu. Zaskoczony pilot upewnił się trzykrotnie czy dobrze zrozumiał rozkaz. Navratil wystrzelił serię o godzinie 15.56. Polska maszyna stanęła w ogniu i uderzyła o ziemię.

Przez wile lat nie było pewności kto wydał polecenie zestrzelenia tego samolotu. Dopiero w 2009 r. dr Łukasz Kamiński z Instytutu Pamięci Narodowej ujawnił notatkę służbową SB, z której wynikało, że Jaruzelski wydał zgodę na zestrzelenie samolotu cywilnego. SB wskazywało, że Bielański jest przestępcą, który ucieka z Polski.

IPN wszczął śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej dokonanej przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

Decyzję taką podjął prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie 20 czerwca 2013 r.

Jaruzelski podejrzany był o to, że 16 lipca 1975 r. w Warszawie jako Ministra Obrony Narodowej PRL nakłaniał za pośrednictwem oficera dyżurnego Centralnego Stanowiska Dowodzenia Wojsk Obrony Powietrznej Kraju wojska obrony powietrznej Czechosłowacji, aby zestrzeliły samolot AN-2, którym Dionizy Bielański chciał uciec na Zachód.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń