Reklama

Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych

W panteonie chrześcijańskich świętych jest wiele osób, które można podziwiać jako wzór wielkiej odwagi, wiary i człowieczeństwa. Paradoksalnie z tego grona najbardziej znany jest święty, o którego życiu prawie nikt nic nie wie. Wspominamy go 6 grudnia, choć rzadko w kontekście religijnym. Znają go bowiem nie tylko chrześcijanie, ale dzięki komercjalizacji świąt Bożego Narodzenia także wyznawcy innych religii oraz ateiści. W Polsce wie o nim każde dziecko, choć jeszcze dwa wieki temu nie miał nic wspólnego ze świętami.

Publikacja: 06.12.2024 04:51

Według legendy z VI w. zatytułowanej Stratelatis („Oficerowie”) trzej rzymscy dowódcy: Nepotianos, Ursos i Herpylion zostali w Konstantynopolu oskarżeni przez prefekta Ablabiosa o nadużycia, za co cesarz Konstantyn skazał ich na śmierć. W nocy przed egzekucją oficerowie modlili się do św. Mikołaja. Biskup ukazał się we śnie Konstantynowi i Ablabiosowi, zapewnił ich o niewinności skazanych, wskazując jednocześnie prawdziwych winowajców. Rano oficerowie zostali uniewinnieni przez członków senatu i wysłani do biskupa Miry z bogatymi darami

Foto: Kijowskie Narodowe Muzeum Sztuki Rosyjskiej, Ukraina

rp.pl

Reklama

W niektórych regionach Polski do dzisiaj konkurują z nim inni dostawcy prezentów, jak choćby Aniołek czy Gwiazdor. Ten ostatni jest związany z Gwiazdką, którą w mowie potocznej nadal często nazywamy wigilię Bożego Narodzenia, choć niewielu Polaków pamięta, skąd ta nazwa pochodzi. I wcale nie chodzi o Gwiazdę Betlejemską, ale – jak pisał wielki polski kulturoznawca Zygmunt Gloger – o zwykłą wycinankę w każdym polskim domu. Nim bowiem przywędrował do nas z Prus zwyczaj ubierania jodełki w orzechy, słodycze i jabłuszka, „pierwej był w Polsce tylko zwyczaj zawieszania w dniu tym u belek w izbie gwiazdek robionych z różnokolorowych opłatków na pamiątkę gwiazdy, symbolizującej narodziny Zbawiciela”. Owe gwiazdki wisiały przez cały rok i dopiero w drugiej połowie grudnia były zmieniane na nowe. „Podarunki, dawane w dniu tym dzieciom i domownikom, zowią się »na gwiazdkę«” – podkreślał Gloger.