Zapatrzeni w medium. Moda na zjawiska paranormalne

W międzywojniu wśród polskich elit zapanowała moda na zjawiska paranormalne: pisarze, artyści, a nawet naukowcy i politycy z upodobaniem wywoływali duchy i słuchali przepowiedni jasnowidzów.

Aktualizacja: 13.11.2021 09:01 Publikacja: 07.10.2021 15:48

Stefan Ossowiecki (1877–1944) – polski inżynier zajmujący się zjawiskami paranormalnymi, najsłynniej

Stefan Ossowiecki (1877–1944) – polski inżynier zajmujący się zjawiskami paranormalnymi, najsłynniejszy jasnowidz międzywojennej Polski

Foto: NAC

Modę na seanse spirytystyczne zapoczątkowały w 1848 r. siostry Margaret, Leah i Kate Fox z Hydeseville w stanie Nowy Jork. Dziewczynki za pomocą specjalnego wystukiwanego kodu nauczyły się rozmawiać z duchem, który nawiedził ich rodzinny dom. Kiedy o całej sprawie dowiedziała się prasa, siostry Fox stały się prawdziwymi gwiazdami. I choć po latach okazało się, że były tylko sprytnymi oszustkami, spirytyzm i moda na seanse z wirującymi stolikami, ekierkami i talerzykami, za których pomocą rozmawiano z duchami, opanowała już cały świat. W Polsce z największym zapałem działał na tym polu Julian Ochorowicz, który notabene był pierwowzorem Ochockiego z kart „Lalki" Prusa. Ochorowicz, jak przystało na przełom XIX i XX w., był naukowcem totalnym. Zajmował się psychologią, filozofią, hipnozą, badał zjawiska elektroakustyczne, opracowywał nowatorskie wynalazki (opatentował m.in. system głośników, hipnoskop – urządzenie ułatwiające wprowadzanie w stan hipnozy oraz łatwą w obsłudze maszynę do szycia). Ochorowicza fascynowały także zjawiska związane z mediumizmem, szczególnie dokładnie starał się zbadać ektoplazmę, czyli dziwną materię wydzielaną przed niektóre media w czasie seansów spirytystycznych. Współpracował w tej dziedzinie z kilkoma znanymi mediami: Stanisławą Tomczykówną, która przejawiała zdolności telekinetyczne, ale słynęła przede wszystkim z przywoływania Małej Stasi – swojego sobowtóra astralnego; Jadwigą Domańską, która mogła pochwalić się kontaktami z duchem Juliusza Słowackiego; sprowadził też do Polski jedno z najsłynniejszych mediów europejskich – Włoszkę Eusapię Palladino. Eksperymenty te skłoniły go do sformułowania teorii ideoplastii. Ochorowicz zakładał, że w człowieku drzemią niepoznane dokładnie moce, które pozwalają za pomocą myśli zagęszczać eter, stąd silne medium kontaktujące się telepatycznie z duchem mogło zjawę materializować.

Pozostało jeszcze 83% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Historia Polski
Marian Spychalski: bezwzględny karierowicz
Historia Polski
Trwa budowa podziemnego serca wyjątkowego muzeum. Będzie w nim agora
Historia Polski
Rocznica wyzwolenia obozu Flossenburg. Nadzorczyni SS nie doczekała sądu
Historia Polski
Mieszko z Piastów, cwany geniusz
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Historia Polski
Bogusław Chrabota: Bóg jedyny, Bóg zmartwychwstały