Zrabowany obraz wrócił do Gdańska

Do bazyliki Mariackiej w Gdańsku wrócił gotycki ołtarz Pietas Domini, który w czasie wojny został wywieziony przez Niemców.

Aktualizacja: 19.03.2020 21:10 Publikacja: 19.03.2020 19:06

Zrabowany obraz wrócił do Gdańska

Foto: Domena Publiczna

Cenna przesyłka dotarła do Gdańska, chociaż – jak przyznał na jednym z portali społecznościowych ks. Ireneusz Brandt, proboszcz kościoła Mariackiego w – z powodu epidemii związanej z koronawirusem „pojawiły się w ostatnich godzinach wątpliwości związane z możliwością przekroczenia granicy".

Jak poinformowało nas Ministerstwo Kultury, ołtarz Pietas Domini nazywany też „Tronem łaski" bractwa św. Jerzego z bazyliki Mariackiej w Gdańsku składa się z dwóch części: retabulum i predelli, i datowany jest na lata 30. XV wieku. Retabulum ołtarza było w ostatnich latach eksponowane w Gemäldegalerie w Berlinie w dziale późnośredniowiecznego malarstwa niderlandzkiego i niemieckiego. Predella ołtarza natomiast wypożyczona została do kościoła św. Jana w Berlinie-Moabit.

Ministerstwo Kultury podaje, że „istnieją liczne źródła poświadczające obecność ołtarza w kościele Mariackim do wybuchu II wojny światowej", ale „nie zachowały się informacje o losach ołtarza w czasie wojny i po niej".

Wiadomo, że gdańscy konserwatorzy prof. Willi Drost i Erich Volmar w 1942 r. rozpoczęli demontaż wyposażenia gdańskich kościołów, a zdemontowane elementy wystroju kościoła Mariackiego przewieziono do składnic w Kartuzach, Hopowie, Mierzeszynie i Lublewie. Jesienią 1944 r. podjęto decyzję, by wybrane najcenniejsze zabytki muzealne i sakralne przewieźć w głąb III Rzeszy.

– Zaginięcie ołtarza było uważane za najdotkliwszą stratę w całym zespole zabytków należących od XV w. do kościoła Mariackiego w Gdańsku" – podkreśla Anna Pawłowska-Pojawa, dyrektor Centrum Informacyjnego ministerstwa.

W 2015 r. ministerstwo wystąpiło do strony niemieckiej o zwrot ołtarza do Gdańska. Przygotowany został wniosek restytucyjny, który następnie został przekazany Unii Kościołów Ewangelickich w Niemczech. Po trzech latach rozmów Kościół ewangelicki podjął decyzję o zwrocie ołtarza do parafii bazyliki Mariackiej w Gdańsku „w duchu ekumenicznego porozumienia między Kościołami i pojednania między narodami". Finalne umowy realizowane były już pomiędzy obu Kościołami.

Z informacji podanej na jednym z portali społecznościowych przez ks. Ireneusza Brandta, proboszcza mariackiego w Gdańsku, wynika, że „z zachowaniem obostrzonych przepisów sanitarnych cenna przesyłka dotarła na miejsce".

Pierwotnie uroczystość przekazania obrazu z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Kultury planowana była na 4 kwietnia. Z powodu pandemii koronawirusa została przeniesiona.

Z danych, które otrzymaliśmy z resortu kultury, wynika, że od 2016 roku odzyskanych zostało blisko 500 utraconych w czasie wojny zabytków. Obecnie – informuje nas Anna Bocian, rzeczniczka ministerstwa, w toku jest ponad 80 postępowań restytucyjnych.

Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II
Historia
Czy Niemcy oddadzą traktat pokojowy z Krzyżakami
Historia
80 lat temu przez Dulag 121 przeszła ludność Warszawy
Historia
Gdy macierzyństwo staje się obowiązkiem... Kobiety w III Rzeszy
Historia
NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury ws. Centralnego Przystanku Historia IPN