Niezapomniany smak herbaty Madras życie warszawy

Zresztą ja to ja, mama była moja; to żona z roku na rok jazgotała coraz głośniej. Kiedy jednak, w akcie desperacji, pofatygowała się do Spółdzielni Mieszkaniowej Praga, której była – przepraszam za wyrażenie – członkiem, dowiedziała się, że na mieszkanie w powstającym właśnie blokowisku na Tarchominie szans nie ma. Żadnych.

Zebrałem się na odwagę i spytałem swego naczelnego z „Życia Warszawy”, w którym wtedy pracowałem, czy by mi nie pomógł. – Nie ma sprawy – odpowiedział. – Umów nas z prezesem spółdzielni.

Spojrzałem na niego z uwielbieniem, niczym na cudotwórcę, przypominając sobie stosowne fragmenty wspomnień starszych wiekiem dziennikarzy „ŻW”, opowiadających o tym, jak Henryk Korotyński przechadzał się słynnym gazetowym korytarzem, nawołując chętnych na talony na samochody, bo ma je jeszcze na zbyciu.

Do prezesa spółdzielni zawitaliśmy zimą 1988 roku. Zaproponował nam herbatę – Madras, zaakcentował. Odmówiliśmy. Następnie, przerywając moje zagajenie, rzekł, że po zapoznaniu się z papierami może zrobić jedno – wpisać mnie na listę oczekujących na mieszkanie zastępcze, które – jego zdaniem – mógłbym otrzymać gdzieś za trzy lata. To termin ekspresowy – zaznaczył.

Miałem ochotę powiedzieć, żeby się walił, ale że naczelny siedział obok, powtórzyłem tylko, że co jak co, ale propozycję tę uważam za zbytek łaski.

– Tak myślałem – rozjaśnił się prezes. – Przecież wy, redaktorze, macie mieszkanie. Małe, ale macie.

– Gówno, nie macie – nie wytrzymałem już. – To mieszkanie mojej matki. Gdyby nie ona, spałbym pod mostem.

– Po co ta demagogia – skrzywił się prezes. – Moje możliwości są, niestety, ograniczone, a budownictwo mieszkaniowe u nas leży, prawda, towarzyszu Gontarski – zaatakował naczelnego.

Szef odparł atak, mówiąc, że jego zdaniem wcale pod tym względem nie jest tak źle, a nie wątpi, że lepiej będzie, jeśli nie jutro, to pojutrze. – Nie zgadza się pan ze mną, prezesie? – to już była jawna prowokacja.

– Nic na to nie wskazuje – drań nie podłamywał się, a nawet bezczelnie po raz drugi zaproponował herbatę Madras.

Szkoda było czasu, wstałem, Leszek też z wyraźną ulgą się pożegnał. Prezes na do widzenia zapewnił, że ceni sobie żurnalistów, a już tych z „Życia Warszawy” zwłaszcza.

2. Kolega Czaplicki pracował w Inco, w dziale zaopatrzenia. Jeździł po Polsce w poszukiwaniu – jak to obrazowo ujmował – wszystkiego. Komponentów do kosmetyków, stali nierdzewnej, rezystorów... Te ostatnie okazywały się niezbędne do produkcji telewizorów, którymi zakład „Czapli” zawojować chciał nie tylko wiecznie nienasycony rynek krajowy, ale – jak dobrze pójdzie – także rynki państw zaprzyjaźnionych z nami na zawsze.

– Czyżby Bolesław Piasecki zamierzał robić konkurencję rubinom (jedynym telewizorom na świecie, w których popularne smerfy były zielone, nie niebieskie)? – pytałem, z lekka złośliwie, znając PAX-owski rodowód Inco.

– Gorzej – odpowiadał „Czapla”, krztusząc się ze śmiechu. – Te kutasy wymyśliły, że 12-calowy przenośny telewizor turystyczny to coś, o czym wszyscy marzymy.

– Wszyscy może nie, ale w sklepach z elektroniką nie ma niczego, to i taki telewizorek, choćby i PAX-owski, się sprzeda.

– Nawet na Targach w Poznaniu go pokazaliśmy – pochwalił się coraz bardziej rozradowany Czaplicki. – Międzynarodowych!

Wszyscy go oglądali, bo żeby w końcu 1988 roku oferować telewizor czarno-biały, trzeba mieć porąbane we łbach. Zapijasz wodą czy herbatą? – zmienił temat. – Mam madras, przywiozłem z delegacji.

Minęły dwa, może trzy miesiące. Nagle Polskę, tak przed Okrągłym Stołem, zarzucił telewizorami Samsung i Otake („o take Polske walczyłem” – przypisywano to zdanie Lechowi Wałęsie), a zaraz potem runęła lawina z panasonikiem i sony na czele.

Dwunastocalowy telewizorek rodem z zupełnie innej epoki szlag trafił. I taki był początek końca gospodarczego imperium PAX-u. A ideowego? „Słowo Powszechne” stało się „Naszym Dziennikiem”. Wyróżniającym się tym, że też jest w nim wszystko czarno-białe.

3. Nad wezwaniem do żoliborskiej komendy MO głowiłem się przez cały wieczór i do niczego sensownego nie doszedłem. Dlaczego tam właśnie, po co i za co? Stawiłem się o oznaczonej godzinie, koło południa. Przy biurku siedział młody facet w modnej marynareczce. Pogrzebał w aktach, westchnął, wyjął czystą kartkę, podał mi ją i polecił: – Napiszcie oświadczenie.

– Jakie?

– Na co zużyliście papier.

W dalszym ciągu nic do mnie nie docierało. Milicjant pokręcił głową i postanowił ułatwić mi zadanie.

– Kupiliście papier w Holandii, tak?

O, cholera. Nareszcie zajarzyłem. Podpisałem – poproszony o tę przysługę przez przyjaciół – kwit, jakobym nabył ileś tam ryz papieru potrzebnego do celów, pamiętam sformułowanie, gospodarczych. Papieru, oczywiście, na oczy nie widziałem. Ale na co mogłem go zużyć?

– Dużo piszę – bąknąłem bez większego przekonania.

– I już zapisaliście pół tony? – uśmiechnął się drwiąco przesłuchujący, jak się miało okazać, porucznik.

– Jakby pan przy tym był – przytaknąłem ochoczo. – Co do strony.

– A cło zapłaciliście? – niestrudzenie pytał dalej.

– Nie pamiętam.

– No to wam podpowiem: nie zapłaciliście. Ale ktoś zapłacił? Kto?\

– Nie pamiętam.