Kwestionariusz ewidencyjny
– kwestionariusz służący dokumentowaniu poczynań osób, które w przeszłości prowadziły działalność antysystemową lub były podejrzewane o chęć jej podjęcia w przyszłości.
Legenda
– fikcyjny życiorys funkcjonariusza bezpieki lub tajnego współpracownika, mający uwiarygodnić go przed innymi osobami.
Lokal kontaktowy
– zwykle mieszkanie prywatne, rzadziej należące do instytucji, wykorzystywane przez bezpiekę do spotkań z osobowymi źródłami informacji. Osoba udostępniająca lokal była rejestrowana jako jedno z osobowych źródeł informacji.
Mieszkanie konspiracyjne
– zakonspirowane mieszkanie należące do MSW, w którym odbywały się spotkania z agenturą lub prowadzone były obserwacje figurantów.
Ochrona operacyjna
– stała inwigilacja środowiska lub instytucji prowadzona w celu ochrony przed wrogą działalnością.
Osobowe źródła informacji
– ogół osób świadomie dostarczających informacji SB.
Perlustracja
– tajna kontrola zawartości korespondencji.
Pdf
– podgląd dokumentowany fotograficznie lub filmowo.
PP
– podsłuch pokojowy.
PT
– podsłuch telefoniczny.
Pion „B”
– pion obserwacji zewnętrznej osób inwigilowanych oraz obiektów pozostających w zainteresowaniu SB.
Pion „T”
– pion techniki operacyjnej odpowiedzialny za instalację podsłuchów pokojowych i telefonicznych, fałszowanie dokumentów dla celów operacyjnych.
Pion „W”
– pion kontroli korespondencji.
Rezydentura
– komórka wywiadu PRL istniejąca przy ambasadach polskich poza blokiem państw komunistycznych.
Rozmowa operacyjna
– rozmowa funkcjonariusza SB z osobą inwigilowaną w celu zdobycia informacji lub wpłynięcia na jej decyzje.
Sprawa obiektowa
– kategoria pracy operacyjnej w latach 1970 – 1989 prowadzonej wobec instytucji i środowisk w celu ich „ochrony” przed wrogą działalnością (instytucje kościelne, naukowe, konferencje, zjazdy, zakłady pracy) polegająca na zbieraniu informacji.
Sprawa operacyjnego rozpracowania – kategoria pracy operacyjnej występująca w latach 1970 – 1989, mająca na celu wykrycie sprawców działalności antysystemowej lub zapobieżenie jej ewentualnego podjęcia.
Sprawa operacyjnego sprawdzenia
– kategoria pracy operacyjnej w latach 1970 – 1989 mająca na celu potwierdzenie informacji o przygotowaniach lub podjęciu działalności antysystemowej przez osobę lub środowisko oraz wyjaśnienie ewentualnych związków jakiegoś wydarzenia (np. pożar w zakładzie pracy) z działalnością antypaństwową.
Tajny współpracownik – kategoria funkcjonująca w latach 1960 – 1990, oznaczająca osobę zwerbowaną przez SB dla dostarczania informacji i wykonywania powierzonych jej zadań operacyjnych wobec inwigilowanej osoby lub środowiska. TW otrzymywał zwykle wynagrodzenie.
Teczka pracy
– zbiór donosów tajnego współpracownika.
Teczka personalna – dokumentacja współpracy osobowych źródeł informacji z UB/SB zawierająca m.in. materiały dotyczące ich werbunku, charakterystyki z okresu
Wydział IV Departamentu III MSW
– w latach 1957 – 1989 odpowiedzialny za „ochronę” środowisk kulturalnych, twórczych, naukowych i młodzieżowych. W terenie odpowiedzialne za ten odcinek pracy operacyjnej były Grupy (Sekcje) IV (przejściowo sekcje IVa) Wydziałów III komend wojewódzkich.
Zakryty punkt obserwacyjny – stałe lub tymczasowe pomieszczenie służące do tajnej obserwacji.
—oprac. Magdalena Filip
OBEP IPN Łódź
