Testament Bolesława Krzywoustego, czyli rozbicie dzielnicowe

Ostatni z wielkich Bolesławów nie zdołał uratować Polski przed tym, co w istocie było nieuniknione. Pragnąc uchronić kraj przed politycznymi wstrząsami i osłabieniem, książę wpadł w pułapkę własnej zapobiegliwości...

Publikacja: 10.04.2025 21:00

„Śmierć Bolesława III Krzywoustego” – obraz Józefa Peszki powstały między 1800 a 1820 rokiem

„Śmierć Bolesława III Krzywoustego” – obraz Józefa Peszki powstały między 1800 a 1820 rokiem

Foto: Józef Peszka, domena publiczna, via Wikimedia Commons

Teksty średniowiecznych kronikarzy traktujmy z przymrużeniem oka. Może w największym stopniu relacje Wincentego Kadłubka, który w „Kronice polskiej” napisał takie chociażby zdanie: „Gdy poczuł, że [los] żąda od niego śmiertelnej powinności, poleca spisać dokumenty testamentowe”. Ów zapisek oddaje istotę sprawy, ale nie do końca polega na prawdzie. Sugeruje bowiem, że wszystko odbyło się przed samym zgonem księcia.

Tymczasem nie tylko sama myśl o podziale państwa między synów dojrzewała w głowie Krzywoustego przez kilka lat; dłuższy czas zabrały mu również przygotowania do przeprowadzenia tego zamysłu. Orientował się bowiem, że jego decyzja, niosąca ze sobą tak duże konsekwencje, musi przede wszystkim zyskać aprobatę możnych – zarówno najwyższych w kraju dostojników świeckich, jak i kościelnych. O ich zgodę wystąpił podczas ogólnopolskiego wiecu i uzyskał ją. Fakt ten pozwolił Andrzejowi Jureczce na sformułowanie tezy: „Wobec tego powinno się mówić nie tyle o testamencie Bolesława Krzywoustego, co raczej o ustawie sukcesyjnej”. Prawdopodobnie ostateczny kształt został jej nadany w 1137 roku.

Pozostało jeszcze 95% artykułu

Tylko 9 zł z Płatnościami powtarzalnymi

Kto zostanie nowym prezydentem. Czym żyje Europa. Jak zmienia się świat. Czytaj o tym, co dla Ciebie ważne.
Historia
Paweł Łepkowski: Spór o naturę Jezusa
Materiał Promocyjny
Bank Pekao S.A. uruchomił nową usługę doradztwa inwestycyjnego
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Do odnalezienia drugi dół śmierci
Historia
Paweł Łepkowski: „Największy wybuch radości!”
Historia
Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej Część II
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Historia
Krzysztof Kowalski: Cień mamony nad przeszłością
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont