Reklama

Testament Bolesława Krzywoustego, czyli rozbicie dzielnicowe

Ostatni z wielkich Bolesławów nie zdołał uratować Polski przed tym, co w istocie było nieuniknione. Pragnąc uchronić kraj przed politycznymi wstrząsami i osłabieniem, książę wpadł w pułapkę własnej zapobiegliwości...

Publikacja: 10.04.2025 21:00

„Śmierć Bolesława III Krzywoustego” – obraz Józefa Peszki powstały między 1800 a 1820 rokiem

Foto: Józef Peszka, domena publiczna, via Wikimedia Commons

Sławomir Leśniewski

Reklama

Teksty średniowiecznych kronikarzy traktujmy z przymrużeniem oka. Może w największym stopniu relacje Wincentego Kadłubka, który w „Kronice polskiej” napisał takie chociażby zdanie: „Gdy poczuł, że [los] żąda od niego śmiertelnej powinności, poleca spisać dokumenty testamentowe”. Ów zapisek oddaje istotę sprawy, ale nie do końca polega na prawdzie. Sugeruje bowiem, że wszystko odbyło się przed samym zgonem księcia.

Tymczasem nie tylko sama myśl o podziale państwa między synów dojrzewała w głowie Krzywoustego przez kilka lat; dłuższy czas zabrały mu również przygotowania do przeprowadzenia tego zamysłu. Orientował się bowiem, że jego decyzja, niosąca ze sobą tak duże konsekwencje, musi przede wszystkim zyskać aprobatę możnych – zarówno najwyższych w kraju dostojników świeckich, jak i kościelnych. O ich zgodę wystąpił podczas ogólnopolskiego wiecu i uzyskał ją. Fakt ten pozwolił Andrzejowi Jureczce na sformułowanie tezy: „Wobec tego powinno się mówić nie tyle o testamencie Bolesława Krzywoustego, co raczej o ustawie sukcesyjnej”. Prawdopodobnie ostateczny kształt został jej nadany w 1137 roku.

Pozostało jeszcze 95% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się świat i Polska. Jak wygląda nowa rzeczywistość polityczna po wyborach prezydenckich. Polityka, wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i psychologia.

Czytaj, to co ważne.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Reklama