W programie obchodów jest międzynarodowa konferencja naukowa „Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich od Krewa do Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów", zorganizowana przez Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. I otwarcie wystawy „Od Horodła do Horodła. Unia Horodelska – Dzieje i Pamięć (1413-2013)" w Muzeum Zamojskim.
Unia polsko-litewska ustanowiona w Horodle 2 października 1413 roku uzgadniała zasady wspólnej polityki przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Wprowadziła instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Wybór króla Rzeczpospolitej Korona miała uzgadniać w porozumieniu z Litwą. Postanowiono zwoływać wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, a na Litwie ustanowiono nowoczesną strukturę administracyjną z urzędami wojewodów i kasztelanów.
- Podpisana 600 lat temu umowa międzynarodowa była efektem obrad pierwszego w historii walnego sejmu Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Była kamieniem milowym kształtowania się europejskiej demokracji. Unia połączonych w wyniku nie agresji, ale dobrowolnej umowy, obu sąsiadujących ze sobą krajów, przetrwała następne 378 lat, licząc do uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – powiedział Andrzej Krzyżanowski, Marszałek Stowarzyszenia Potomków Sejmu Wielkiego.
W konferencji wezmą udział naukowcy z Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi, ale także z Rosji, Niemiec i Wielkiej Brytanii, m.in.: prof. Henryk Samsonowicz, dr Jonas Drungilas, prof. Andriej Blanuca, dr Aleh Dziarnowicz, dr Sergiej Polechov, Paul Srodecki, prof. Robert Frost. A wśród jej organizatorów jest wielu potomków uczestników tamtych historycznych wydarzeń - z Wielkiego Księstwa i Korony Polskiej (w tym potomkowie króla Jagiełły).
Wystawa z okazji 600-lecia unii polsko-litewskiej w Horodle w Muzeum Zamojskim obejmuje dwa tematy. Pierwszy z nich dotyczy unii polsko-litewskich od 1385 do 1569 roku, ze szczególnym zwróceniem uwagi na unię horodelską z 1413 r. Drugi jest poświęcony miejscu, jakie w świadomości historycznej Polaków zajmuje unia horodelska i inne unie polsko-litewskie, czego wyrazem były m.in. uroczyste jubileusze tych wydarzeń obchodzone od XIX do początków XXI wieku.
