Reklama
Rozwiń

Spadkobiercy dawnej Rzeczpospolitej

27-28 września odbędą się w Zamościu uroczystości obchodów 600-lecia Unii Polsko-Litewskiej w Horodle.

Publikacja: 24.09.2013 11:38

Spadkobiercy dawnej Rzeczpospolitej

Foto: ROL

W programie obchodów jest międzynarodowa konferencja naukowa „Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich od Krewa do Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów", zorganizowana przez Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. I otwarcie wystawy „Od Horodła do Horodła. Unia Horodelska – Dzieje i Pamięć (1413-2013)" w Muzeum Zamojskim.

Unia polsko-litewska ustanowiona w Horodle 2 października 1413 roku uzgadniała zasady wspólnej polityki przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Wprowadziła instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Wybór króla Rzeczpospolitej Korona miała uzgadniać w porozumieniu z Litwą. Postanowiono zwoływać wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, a na Litwie ustanowiono nowoczesną strukturę administracyjną z urzędami wojewodów i kasztelanów.

- Podpisana 600 lat temu umowa międzynarodowa była efektem obrad pierwszego w historii walnego sejmu Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Była kamieniem milowym kształtowania się europejskiej demokracji. Unia połączonych w wyniku nie agresji, ale dobrowolnej umowy, obu sąsiadujących ze sobą krajów, przetrwała następne 378 lat, licząc do uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – powiedział Andrzej Krzyżanowski, Marszałek Stowarzyszenia Potomków Sejmu Wielkiego.

W konferencji wezmą udział naukowcy z Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi, ale także z Rosji, Niemiec i Wielkiej Brytanii, m.in.: prof. Henryk Samsonowicz, dr Jonas Drungilas, prof. Andriej Blanuca, dr Aleh Dziarnowicz, dr Sergiej Polechov, Paul Srodecki, prof. Robert Frost. A wśród jej organizatorów jest wielu potomków uczestników tamtych historycznych wydarzeń - z Wielkiego Księstwa i Korony Polskiej (w tym potomkowie króla Jagiełły).

Wystawa z okazji 600-lecia unii polsko-litewskiej w Horodle w Muzeum Zamojskim obejmuje dwa tematy. Pierwszy z nich dotyczy unii polsko-litewskich od 1385 do 1569 roku, ze szczególnym zwróceniem uwagi na unię horodelską z 1413 r. Drugi jest poświęcony miejscu, jakie w świadomości historycznej Polaków zajmuje unia horodelska i inne unie polsko-litewskie, czego wyrazem były m.in. uroczyste jubileusze tych wydarzeń obchodzone od XIX do początków XXI wieku.

Na wystawie zorganizowanej przez Muzeum Historii Polski i Muzeum Zamojskie w Zamościu. będzie można m.in. zobaczyć oryginalny Akt potwierdzenia przez Zygmunta Augusta unii lubelskiej z 1569 roku i kopię unii horodelskiej wykonanej w 1529, a także multimedialną prezentację malowidła rusko-bizantyjskiego z XV w. z kaplicy św. Trójcy w Lublinie. Obok polskich muzealiów, znajdą się też na niej eksponaty wypożyczone z Ukrainy.

Organizatorzy przypominają, że w okresie zaborów pamięć o polsko-litewskich uniach dla wielu Polaków była fundamentem programu odbudowy niepodległej państwowości. Obecnie Polska, Litwa, Ukraina i Białoruś w różnym stopniu, często z poważnymi zastrzeżeniami, odwołują się do wspólnego dziedzictwa. Jednak idea federacji wolnych i równych narodów powraca w rozmaitych koncepcjach integracyjnych, m.in. w projekcie Unii Europejskiej.

Wystawa w wersji planszowej zostanie zaprezentowana także w Horodle, a w listopadzie - w Warszawie.

Obchody 600-lecia Unii Polsko-Litewskiej w Horodle odbywają się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego

W programie obchodów jest międzynarodowa konferencja naukowa „Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich od Krewa do Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów", zorganizowana przez Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. I otwarcie wystawy „Od Horodła do Horodła. Unia Horodelska – Dzieje i Pamięć (1413-2013)" w Muzeum Zamojskim.

Unia polsko-litewska ustanowiona w Horodle 2 października 1413 roku uzgadniała zasady wspólnej polityki przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Wprowadziła instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Wybór króla Rzeczpospolitej Korona miała uzgadniać w porozumieniu z Litwą. Postanowiono zwoływać wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, a na Litwie ustanowiono nowoczesną strukturę administracyjną z urzędami wojewodów i kasztelanów.

Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń