Spadkobiercy dawnej Rzeczpospolitej

27-28 września odbędą się w Zamościu uroczystości obchodów 600-lecia Unii Polsko-Litewskiej w Horodle.

Publikacja: 24.09.2013 11:38

Spadkobiercy dawnej Rzeczpospolitej

Foto: ROL

W programie obchodów jest międzynarodowa konferencja naukowa „Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich od Krewa do Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów", zorganizowana przez Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. I otwarcie wystawy „Od Horodła do Horodła. Unia Horodelska – Dzieje i Pamięć (1413-2013)" w Muzeum Zamojskim.

Unia polsko-litewska ustanowiona w Horodle 2 października 1413 roku uzgadniała zasady wspólnej polityki przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Wprowadziła instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Wybór króla Rzeczpospolitej Korona miała uzgadniać w porozumieniu z Litwą. Postanowiono zwoływać wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, a na Litwie ustanowiono nowoczesną strukturę administracyjną z urzędami wojewodów i kasztelanów.

- Podpisana 600 lat temu umowa międzynarodowa była efektem obrad pierwszego w historii walnego sejmu Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Była kamieniem milowym kształtowania się europejskiej demokracji. Unia połączonych w wyniku nie agresji, ale dobrowolnej umowy, obu sąsiadujących ze sobą krajów, przetrwała następne 378 lat, licząc do uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – powiedział Andrzej Krzyżanowski, Marszałek Stowarzyszenia Potomków Sejmu Wielkiego.

W konferencji wezmą udział naukowcy z Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi, ale także z Rosji, Niemiec i Wielkiej Brytanii, m.in.: prof. Henryk Samsonowicz, dr Jonas Drungilas, prof. Andriej Blanuca, dr Aleh Dziarnowicz, dr Sergiej Polechov, Paul Srodecki, prof. Robert Frost. A wśród jej organizatorów jest wielu potomków uczestników tamtych historycznych wydarzeń - z Wielkiego Księstwa i Korony Polskiej (w tym potomkowie króla Jagiełły).

Wystawa z okazji 600-lecia unii polsko-litewskiej w Horodle w Muzeum Zamojskim obejmuje dwa tematy. Pierwszy z nich dotyczy unii polsko-litewskich od 1385 do 1569 roku, ze szczególnym zwróceniem uwagi na unię horodelską z 1413 r. Drugi jest poświęcony miejscu, jakie w świadomości historycznej Polaków zajmuje unia horodelska i inne unie polsko-litewskie, czego wyrazem były m.in. uroczyste jubileusze tych wydarzeń obchodzone od XIX do początków XXI wieku.

Na wystawie zorganizowanej przez Muzeum Historii Polski i Muzeum Zamojskie w Zamościu. będzie można m.in. zobaczyć oryginalny Akt potwierdzenia przez Zygmunta Augusta unii lubelskiej z 1569 roku i kopię unii horodelskiej wykonanej w 1529, a także multimedialną prezentację malowidła rusko-bizantyjskiego z XV w. z kaplicy św. Trójcy w Lublinie. Obok polskich muzealiów, znajdą się też na niej eksponaty wypożyczone z Ukrainy.

Organizatorzy przypominają, że w okresie zaborów pamięć o polsko-litewskich uniach dla wielu Polaków była fundamentem programu odbudowy niepodległej państwowości. Obecnie Polska, Litwa, Ukraina i Białoruś w różnym stopniu, często z poważnymi zastrzeżeniami, odwołują się do wspólnego dziedzictwa. Jednak idea federacji wolnych i równych narodów powraca w rozmaitych koncepcjach integracyjnych, m.in. w projekcie Unii Europejskiej.

Wystawa w wersji planszowej zostanie zaprezentowana także w Horodle, a w listopadzie - w Warszawie.

Obchody 600-lecia Unii Polsko-Litewskiej w Horodle odbywają się pod honorowym patronatem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego

W programie obchodów jest międzynarodowa konferencja naukowa „Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich od Krewa do Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów", zorganizowana przez Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. I otwarcie wystawy „Od Horodła do Horodła. Unia Horodelska – Dzieje i Pamięć (1413-2013)" w Muzeum Zamojskim.

Unia polsko-litewska ustanowiona w Horodle 2 października 1413 roku uzgadniała zasady wspólnej polityki przy zachowaniu odrębności państwa litewskiego. Wprowadziła instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Wybór króla Rzeczpospolitej Korona miała uzgadniać w porozumieniu z Litwą. Postanowiono zwoływać wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, a na Litwie ustanowiono nowoczesną strukturę administracyjną z urzędami wojewodów i kasztelanów.

Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem