Pracownicy Instytut wraz z naukowcami Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie gromadzą materiał genetyczny pobrany ze szczątków znalezionych na terenie aresztu śledczego w Białymstoku. – Jednocześnie pobierany jest materiał porównawczy od bliskich tych osób. Akcja pobierania DNA ciągle trwa, nagłaśniamy ją m.in. za pomocą ulotek – opisuje nam dr Marcin Zwolski, historyk z IPN.
Równolegle IPN tworzy tzw. historyczną bazę ofiar totalitaryzmów – zarówno osób zabitych przez Niemców, jak i Sowietów oraz komunistycznych oprawców z aparatu bezpieczeństwa. – Tam gromadzone są dane dotyczące ofiar z różnych miejsc, gdzie miały miejsce egzekucje – opisuje historyk. W bazie tej gromadzone będą też dane ogólne np. przybliżone miejsce i data egzekucji, z podaniem informacji, że zginęły tam np. dwie osoby (bez podania nazwisk, gdy są nieznane).– W bazie tej połączone będą dane zebrane przez historyków, znalezione w archiwach, a także uzyskane w czasie prowadzonych postępowań przez pion śledczy IPN. Dane do tej bazy wpisuje kilka osób, w tej chwili są tam informacje o ok. 150 osobach. – Docelowo będzie kilka tysięcy ofiar – tłumaczy nam dr Marcin Zwolski.
Pracownicy białostockiego oddziału IPN proszą o kontakt wszystkich tych, których bliscy zginęli w czasie wojny i po jej zakończeniu na Podlasiu, a ich szczątków nie odnaleziono. – Od takich osób możemy pobrać materiał genetyczny – dodaje historyk. Proces ten jest bezbolesny, specjalną szpatułką pobiera się wymaz z ust. Próbki te zostaną przekazane do Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów.
Naukowcy chcą w ten sposób poszerzyć bazę DNA, aby można było podjąć próbę ustalenia tożsamości osób, których szczątki zostały tam już ekshumowane oraz tych, które zostaną ekshumowane w kolejnych etapach prac np. na terenie aresztu śledczego w Białymstoku.
Przypomnijmy jesienią poprzedniego roku na terenie przylegającym do aresztu śledczego w Białymstoku naukowcy odnaleźli i wydobyli - z 19 jam grobowych - szczątki 86 osób, w tym 28 dzieci. Od momentu rozpoczęcia prac poszukiwawczo – ekshumacyjnych na terenie tym odnaleziono szczątki ponad 280 osób. Nie wiadomo ile kolejnych osób jest pochowanych w dołach śmierci. Szacunki mówią, że może być nawet tysiąc. Prace poszukiwawcze i ekshumacyjne będą kontynuowane na terenie aresztu późną wiosną i wczesnym latem.
