Rzeczpospolita: Szczątki wiceadm. Józefa Unruga trafią do kraju. Jak to się stało, że syn pruskiego oficera w 1939 r. dowodził obroną polskiego wybrzeża?
Mariusz Borowiak: Choć Unrugowie wywodzili się ze starego rodu pruskich baronów, a matka wiceadmirała Izydora von Bünau była saksońską hrabianką, to ich syn, przyszły dowódca floty spod biało-czerwonej bandery, zawsze uważał się za Polaka. Nigdy nie podpisywał się jako Josef von Unruh. Podczas I wojny światowej służył w niemieckiej Cesarskiej Marynarce Wojennej. Został nawet dowódcą flotylli szkolnej okrętów podwodnych. Po wojnie wystąpił jednak z szeregów pruskiej armii, kiedy dowiedział się, że powstaje marynarka polska.
Jak to się stało, że to właśnie on zapisał się w historii jako jej faktyczny twórca?
Unrug kupił pierwszy okręt polskiej Marynarki Wojennej – jednostkę hydrograficzną ORP „Pomorzanin". Poza tym przygotowywał pierwsze regulaminy. To prekursor polskiego szkolenia oficerów i podoficerów marynarki. Był wizjonerem, pierwszym, który zauważył potrzebę budowy portu w Gdyni. W 1939 r. Wybrzeże poddało się dopiero 2 października. To Unrug jako ostatni podpisał tam kapitulację.
Kto oprócz niego szczególnie zasłużył się dla marynarki?