Pamięć o kobietach z powstania w getcie warszawskim

W 78. rocznicę wybuchu powstania żydowskiego w Warszawie Muzeum POLIN przypomni historię uczestniczących w nim bojowniczek.

Publikacja: 15.04.2021 21:00

Pamięć o kobietach z powstania w getcie warszawskim

Foto: Fotografia z Raportu Stroopa

Z powodu ograniczeń wynikających z pandemii większość wydarzeń odbędzie się w sieci, będą one relacjonowane na żywo na profilach instytucji zajmujących się historią polskich Żydów.

Główne uroczystości zaplanowane są 19 kwietnia w południe przed Pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie. Ich organizatorami są m.in. Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Muzeum Getta Warszawskiego i Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma. W południe decyzją wojewody mazowieckiego włączone zostaną w Warszawie syreny alarmowe.

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN organizuje szereg działań edukacyjnych, a po raz pierwszy motywem przewodnim będzie rola kobiet. Żydówki w czasie powstania kolportowały nielegalną prasę, były łączniczkami i sanitariuszkami, walczyły z bronią w ręku zarówno w samym getcie, jak i poza murami.

18 kwietnia o godz. 18 na profilu FB muzeum o kobietach walczących rozmawiać będą pisarka Sylwia Chutnik, dr Karolina Szymaniak z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego oraz ŻIH i Zuzanna Hertzberg z Żydowskiego Bloku Antyfaszystowskiego.

O motywach walki kobiet w poniedziałek o godz. 15 opowie w czasie filmowego oprowadzania transmitowanego na FB edukatorka Katarzyna Jankowska. Widzowie dowiedzą się, dlaczego Rachela Zylberberg została nazwana „polską Joanną D'Arc", kogo uratowała Szoszana Kossower, co robiła po wojnie Władka Meed, dlaczego za Niutą Tajtelbaum rozesłano list gończy i co się stało z Mirą Fuchrer, łączniczką przywódcy powstania Mordechaja Anielewicza.

O godz. 18 odbędzie się rozmowa Mikołaja Grynberga z ocalałą z getta warszawskiego Krystyną Budnicką. Podczas tego spotkania Krystyna Budnicka zapali symboliczną świecę na pamiątkę bohaterów i bohaterek poległych w powstaniu w getcie. O godz. 20.30 zaplanowany jest koncert online Pawła Szamburskiego i J.H. Sokołowskiej „Córki, matki, robotnice".

Uczniowie z 4100 szkół poznają historię powstania na podstawie materiałów edukacyjnych przygotowanych przez muzeum.

W rocznicę – jak co roku – wolontariusze będą rozdawać żonkile przy stacjach metra: Politechnika, Centrum, Świętokrzyska, Ratusz Arsenał, oraz na dworcach: Centralnym i Wileńskim. Po raz pierwszy pojawią się też żonkilomaty. Papierowe żonkile będzie można pobrać ze specjalnie oznaczonych słupów. Żonkilomaty zostaną wyposażone w płyn dezynfekcyjny.

Przy metrze centrum o powstaniu przypomni mural przedstawiający dziewięć żydowskich kobiet. Zaprojektowali go Anna Koźbiel-Walas oraz Adam Walas. Akcję „Żonkile" wspierają artyści: Magdalena Boczarska, Katarzyna Zielińska, Kayah, Bartosz Bielenia oraz Mariusz Szczygieł.

Żonkile można zrobić samemu. Wystarczy pobrać ze strony muzeum szablon, wydrukować i złożyć. Muzeum zachęca, aby zdjęcie z żonkilem opatrzeć w mediach społecznościowych hasztagami: #ŁączyNasPamięć oraz #AkcjaŻonkile.

W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i zamknęli za nim 0,5 mln Żydów. Latem 1942 r. zorganizowali akcję likwidacyjną. Wywieźli z getta do Treblinki 300 tys. Żydów. 19 kwietnia 1943 r. Niemcy wkroczyli do getta, aby je zlikwidować. Przeciwstawiło się im kilkuset żołnierzy z Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego. Walki trwały cztery tygodnie.

Historia
Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Po raz pierwszy wykorzystamy nowe narzędzie genetyczne
Historia
Testament Bolesława Krzywoustego, czyli rozbicie dzielnicowe
Historia
Fridtjof Nansen i Roald Amundsen. Wikingowie XIX wieku
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Historia
Amazonka odkryła swoją tajemnicę