Koncert utworów zakazanych przez nazistów

Austriackie Forum Kultury i zespół VIVA LA CLASSICA! organizują recital muzyki kompozytorek i kompozytorów, których muzyka została zakazana przez nazistowski reżim i uznana za tak zwaną „sztukę zdegenerowaną” (Entartete Kunst) ze względu na ich pochodzenie, przekonania, płeć lub orientację seksualną.

Słowo „zdegenerowany” było powszechnie używane do opisywania sztuki lub muzyki zakazanej w III Rzeszy Niemieckiej.

Program koncertu pt. „Melancholia” zostanie wykonany przez zespół muzyczny VIVA LA CLASSICA!. Recital dedykowany jest tym kompozytorom, którzy mimo upływu tylu lat wciąż pozostają nieznani, a zasługują na większą uwagę ze względu na rzadko wykonywane utwory. Podczas programu będziemy wspominać ich życie oraz wyjątkową twórczość.

Koncert odbędzie się 18 kwietnia o godzinie 19.00 w Austriackim Forum Kultury na ul. Próżnej 7/9 w Warszawie. Wstęp wolny.

Zespół VIVA LA CLASSICA!, w składzie: Julitta Dominika Walder (sopran), Mateusz Kasprzak-Łabudziński (skrzypce), Piotr Lato (klarnet) i Joanna Sochacka (fortepian) wykona utwory z repertuaru Ericha Wolfganga Korngolda, Albana Berga, Ericha Zeisla, Rosy Wertheim i wielu innych kompozytorów.

Totalitaryzm nazistowski posiadał różne oblicza. Jednym z pomysłów na „oczyszczenie” kultury z wrogich reżimowi hitlerowskiego elementów wolnościowych było całkowite zakazanie wykonywania muzyki kompozytorów, którzy nie komponowali w myśl ideologii nazistowskiej, byli pochodzenia żydowskiego lub należeli do innych mniejszości narodowych, byli dyskryminowani ze względu na swoją orientację seksualną jak również płeć, a ich spuściznę nazwano dosłownie „sztuką wyklętą”.

Prześladowani artyści byli zmuszeni do emigracji, żeby przetrwać i móc dalej tworzyć. To ich muzykę, często całkiem nieznaną, wykona zespół VIVA LA CLASSICA!. Na szczególną uwagę zasługują utwory kobiet kompozytorek, które były podwójnie dyskryminowane – za płeć i pochodzenie lub poglądy.

W programie koncertu znalazł się cykl pieśni „MELANCHOLIE”, op. 13, skomponowany przez Paula Hindemitha w latach 1917-1919. I to te utwory zainspirowały tytuł koncertu. W tych pieśniach opartych na wierszach Morgensterna przejawia się wczesny ekspresjonistyczny styl Hindemitha, za który był prześladowany przez nazistów. Z tego cyklu zostanie zaprezentowany utwór "Dunkler Tropfe“, który jest marszem żałobnym.

W programie przewidziane jest także wykonanie utworów żydowskich kompozytorow polskiego pochodzenia: Szymona Laksa, Mieczysława Wajnberga, Karola Rathausa, jak również Henriëtte Bosmans, Vítězslavy Kaprálovej, Rosy Wertheim, Victora Ullmanna, Franza Waxmana, Ericha Zeisla, a także Paula Hindemitha i Ericha Wolfganga Korngolda. Ich kompozycje powstawały w emocjonalnie trudnych okolicznościach, podczas ucieczki, w więzieniu lub na wygnaniu, towarzyszyła im tęsknota i melancholia, a także nostalgiczne spojrzenie wstecz na "utraconą" Europę, ich ojczyznę.

Program uzupełni współczesna kompozycja młodego polskiego kompozytora na ten temat: trio na fortepian, skrzypce i klarnet "Hommage à Alban Berg" Jerzego Fryderyka Wojciechowskiego.