Pamiętamy o powstaniu żydowskim w Warszawie (WIDEO)

19 kwietnia, przypada 81 rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim – największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej.

Publikacja: 18.04.2024 20:01

Budowa Pomnika Bohaterów Getta w Warszawie w 1948 r.

Budowa Pomnika Bohaterów Getta w Warszawie w 1948 r.

Foto: Alfred Funkiewicz

W południe pod pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie zaplanowane są uroczystości oficjalne z udziałem przedstawicieli organizacji żydowskich, kombatantów, Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, dyplomatów i mieszkańców stolicy.

Następnie rozpocznie się Marsz Pamięci którego uczestnicy będą składali kwiaty przy kolejnych miejscach pamięci, związanych z Gettem Warszawskim. Uroczystości zakończą się przy pomniku na Umschlagplatz.

Powstanie w getcie warszawskim

Powstanie w getcie warszawskim

PAP

W południe zostaną w stolicy uruchomione syreny ku pamięci powstańców. Sygnał zostanie uruchomiony na minutę, będzie to sygnał ciągły. Władze miasta przypominają, że jednocześnie będzie to test działania systemu ostrzegania na terenie Warszawy. Mieszkańcy nie powinni podejmować żadnych czynności w związku z włączeniem syren.

- Jak co roku, w rocznicę powstania w getcie warszawskim, zostaną uruchomione syreny alarmowe na terenie Warszawy. W ten symboliczny sposób chcemy upamiętnić bohaterów tamtych wydarzeń. Tego dnia zachęcam wszystkich, aby przystanąć na chwilę i oddali w ten sposób hołd oraz wzięli od wolontariuszy papierowego żółtego żonkila, który stał się symbolem zbiorowej pamięci o powstańcach getta – przypomina wojewoda mazowiecki Mariusz Frankowski. 

Czytaj więcej

Papierowe żonkile będą rozdawane na pamiątkę powstania

Akcja Żonkile

19 kwietnia po raz dwunasty odbędzie się akcja społeczno-edukacyjna Żonkile. W tym roku wolontariuszki i wolontariusze wręczą na ulicach Warszawy dwumilionowy papierowy kwiatek, który symbolizuje pamięć o żydowskim powstaniu.

Podobnie jak w ubiegłym latach żonkile będzie można samodzielnie pobrać z tzw. żonkilomatów znajdujących się w następujących miejscach stolicy: Targowa róg Ząbkowskiej, Królewska przy pasażu Niżyńskiego, pl. Bankowy, przy skrzyżowaniu al. Solidarności i ul. gen. Andersa, pl. Wilsona między ulicami Mickiewicza i Słowackiego oraz Wołoskiej obok Domaniewskiej. Organizatorzy zachęcają też, aby samemu zrobić żonkil, szablon można pobrać ze strony internetowej muzeum.

Jednym z ocalałych z getta był Marek Edelman, ostatni dowódca Żydowskiej Organizacji Bojowej. 19 kwietnia, w rocznicę powstania, składał bukiet żółtych kwiatów pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Żonkil stał się zatem symbolem szacunku i pamięci o powstaniu. Organizowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN akcja ma na celu rozpowszechnianie tego symbolu.

Czytaj więcej

Jak powstawało warszawskie getto

Historia getta w Muzeum Warszawy

Tego dnia w Muzeum Warszawy zostanie otwarta wystawa „Świadectwa z getta warszawskiego”. Obejmuje okres od czasu okupacji niemieckiej i wydzielenia „obszaru zagrożonego tyfusem” wiosną 1940 roku do obchodów piątej rocznicy powstania w getcie warszawskim w roku 1948. Prezentowane będą wykopane w czasie poszukiwań przedmioty, należące do ludzi z terenów przedwojennej dzielnicy północnej. Wystawę zamyka film, dokument nagrany przez ocalałych zaraz po wojnie, który pokazuje miejsce po getcie - pustynię, powstałą po unicestwieniu całej społeczności żydowskiej - symbol jej zagłady.

18 kwietnia w Muzeum Polin odbyła się uroczystość wręczenia Medali „Powstanie w Getcie Warszawskim”, który jest przyznawany przez Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny. Uhonorowani zostali : Halina Birenbaum, Waldemar Dąbrowski, Fundacja Brama Cukermana, Fundacja Zapomniane, Christoph Heubner, Małgorzata Omilanowska - Kiljańczyk, Dariusz Popiela, Rasa Rimickaite, Tomasz Sekielski i Izabela Sekulska.

Czytaj więcej

Raport Stroppa, zamek z kluczem i buty ofiar z getta

Powstanie w getcie w Warszawie  

W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i stłoczyli tam prawie pół miliona Żydów ze stolicy i okolic. Uwięzieni w getcie, umierali wskutek głodu, chorób, niewolniczej pracy i ginęli w egzekucjach. Latem 1942 r. Niemcy zorganizowali tzw. wielką akcję likwidacyjnę. Wywieźli z getta do ośrodka zagłady w Treblince blisko 300 tysięcy Żydów. Wśród tych, którzy pozostali, narodziła się idea zbrojnego oporu.

Czytaj więcej

Marek Kozubal: Jak przekroczyć mur getta

19 kwietnia 1943 r. dwa tysiące Niemców wkroczyło do getta, by je ostatecznie zlikwidować. Przeciwstawiło się im kilkuset młodych ludzi z konspiracyjnych organizacji - Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW). Dowodził nimi Mordechaj Anielewicz. Powstanie trwało do 16 maja. Zryw powstańców getta warszawskiego z 1943 roku był pierwszą akcją zbrojną o tak dużej skali, skierowaną przeciwko Niemcom.

W południe pod pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie zaplanowane są uroczystości oficjalne z udziałem przedstawicieli organizacji żydowskich, kombatantów, Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, dyplomatów i mieszkańców stolicy.

Następnie rozpocznie się Marsz Pamięci którego uczestnicy będą składali kwiaty przy kolejnych miejscach pamięci, związanych z Gettem Warszawskim. Uroczystości zakończą się przy pomniku na Umschlagplatz.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Papierowe żonkile będą rozdawane na pamiątkę powstania
Historia
W Treblince powstanie mur pamięci
Historia
Sztuczna inteligencja odtworzyła wypowiedź ocalałej z getta
Historia Polski
Jak Izabela Radziwiłłowa ratowała żydowskie dzieci w pałacu w Nieborowie
Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II