Nota Wilsona w Polsce

Zasoby Archiwum Akt Nowych wzbogacą się o tzw. Notę Wilsona, pokazującą starania prezydenta USA Woodrowa Wilsona o odrodzenie Polski.

Publikacja: 05.06.2015 12:35

Nota Wilsona

Nota Wilsona

Foto: MSZ

W przyszłym tygodniu dokument ten trafi do zasobów archiwalnych w Polsce. W poprzednim tygodniu nota ta została przekazana przedstawicielom archiwistom w nowojorskim konsulacie RP przez przedstawicieli Fundacji Rodziny Blochów.

Na jednej stronie dokumentu znajduje się odręcznie sporządzony i podpisany przez prezydenta Woodrowa Wilsona fragment przemówienia, które wygłosił do Senatu USA 22 stycznia 1917 r., dotyczący konieczności odrodzenia Polski jako zjednoczonego, niepodległego i suwerennego państwa.

Na drugiej stronie dokumentu prezydent zapisał słowa "An independent Polish state should be erected" (Powinna powstać niezależna Polska), rozpoczynające 13 punkt ze słynnego 14-punktowego programu pokojowego, który Woodrow Wilson przedstawił 8 stycznia 1918 r. w orędziu do Kongresu USA. Amerykański przywódca wzywał m.in. do stworzenia niepodległego państwa polskiego na terytoriach zamieszkanych przez ludność polską, z wolnym dostępem do morza.

Dokument do polskiego zasobu archiwalnego przekazała Fundacja Rodzinna Blochów. Działająca od dwudziestu lat Fundacja jest instytucją charytatywną działającą pod egidą Nowojorskiego Uniwersytetu Stanowego. Jej celem jest restytucja polskich dzieł sztuki oraz dokumentów związanych z polskim dziedzictwem narodowym.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych prof. Władysław Stępniak przypomniał o ubiegłorocznej inauguracji Krajowej Listy Programu UNESCO Pamięć Świata, która stanowi rejestr dokumentów dotyczących ważnych wydarzeń dla Polski. Lista obejmuje 11 wpisów, w tym memoriał Ignacego Paderewskiego do prezydenta Woodrowa Wilsona z 17 stycznia 1917 r., w którym pianista i późniejszy premier Polski wskazuje na konieczność odbudowy polskiej państwowości po okresie rozbiorów.

W czasie uroczystości w konsulacie polskim w Nowym Jorku prof. Władysław Stępniak zapowiedział, że jako przewodniczący Polskiego Komitetu Programu UNESCO Pamięć Świata, będzie się starał, aby wpis dotyczący memoriału Paderewskiego został poszerzony o "Notę Wilsona", gdyż bezpośrednio nawiązuje ona do działań, które podjął Paderewski.

Podczas uroczystości, która odbędzie się 9 czerwca w siedzibie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, oprócz przekazania dokumentu do zasobu Archiwum Akt Nowych, odbędzie się także pokaz reprodukcji obrazu Artura Szyka (1894-1951), wykonanego w 1938 r. w Londynie, który przedstawia Ignacego Paderewskiego i prezydenta Woodrowa Wilsona podczas pracy nad punktem prezydenckiego orędzia dotyczącego przyszłości Polski.

Obraz ten był jednym z 23 wykonanych w serii "Braterstwo polsko-amerykańskie". Prezentowany był m.in. w Polskim Pawilonie podczas Wystawy Światowej, która odbyła się w Nowym Jorku w 1939 roku.

Historia
Paweł Łepkowski: „Największy wybuch radości!”
Historia
Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej Część II
Historia
Krzysztof Kowalski: Cień mamony nad przeszłością
Historia
Wojskowi duchowni prawosławni zabici przez Sowietów w Katyniu będą świętymi
Historia
Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku