Nowo powstała jednostka będzie kontynuowała badania, jakimi zajmowali się naukowcy PUM w Szczecinie w ramach działającego w latach 2012–2021 projektu „Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmów”.
Projekt ten został zamknięty, gdy pod koniec grudnia 2020 r. bez podawania przyczyn porozumienie o jej utworzeniu wypowiedział poprzedni prezes IPN Jarosław Szarek. W odpowiedzi udzielonej „Rzeczpospolitej” urzędnicy IPN stwierdzili wówczas, że powodem było utworzenie Bazy Materiału Genetycznego w Instytucie.
Naukowcy PUM zidentyfikowali dotychczas ponad 120 ofiar totalitaryzmów
Projekt Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów powstał w 2012 r. na potrzeby prac ekshumacyjnych prowadzonych na terenie Kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego przy ul. Powązkowskiej w Warszawie. To naukowcy ze Szczecina zidentyfikowali przeszło 120 ofiar totalitaryzmów, w tym np. Danuty Siedzikówny „Inki”, Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” czy Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Zidentyfikowali też szczątki poległych obrońców Westerplatte. Efektem współpracy z Ministerstwem Kultury było zaś ustalenie tożsamości dotychczas bezimiennych szczątków polskich pilotów poległych na Zachodzie, m.in. por. pil. Tadeusza Stabrowskiego z 308. Dywizjonu Myśliwskiego PSP w Wielkiej Brytanii. – Będziemy kontynuowali poprzedni projekt, a jako jednostka badawcza będziemy mogli np. pozyskiwać środki z grantów – powiedział „Rzeczpospolitej” dr hab. Andrzej Ossowski, szef Polskiej Bazy Genetycznej.
Bazę tworzą pracownicy Zakładu Medycyny Sądowej PUM, którzy badają szczątki ofiar nie tylko za pomocą klasycznych metod, ale też przy zastosowaniu nowocześniejszych technik identyfikacji z wykorzystaniem DNA. Pozwala na to gromadzony przez lata materiał porównawczy od tysięcy członków rodzin ofiar terroru wojennego i komunistycznego.
