Chodź i weź!

Kiedy w 492 r. p.n.e. wielka armia perska szachinszacha Kserksesa I podbiła Macedonię i Trację, zdawało się, że dla wolnej Hellady nie ma już ratunku. W ciągu następnych dwóch lat żadne z greckich polis nie potrafiło zatrzymać perskiego najazdu. Przełom nastąpił dopiero w 490 r. p.n.e., gdy z punktu zbornego w Cylicji oraz z jońskich wybrzeży Azji Mniejszej flota perska wypłynęła w kierunku Attyki. Dowództwo nad wyprawą objęli Artafernes, brat króla Dariusza I, i Datis z Medii. Towarzyszył im pewien Grek o imieniu Hippiasz, były tyran Aten, który zdradził swoich helleńskich rodaków, gdy został wygnany z Aten w 510 r. p.n.e. Ten renegat stał się najważniejszym doradcą wojskowym armii perskiej w czasie tej wojny. Doskonale znał taktykę, uzbrojenie i sposób walki Greków. Doradził Persom, żeby wylądowali w zatoce Maraton w pobliżu położonej ok. 37 km od Aten miejscowości Maraton. Na ich okrętach było ok. 25 tys. żołnierzy piechoty i jazdy. Ta armia inwazyjna musiała wybrać dwa kierunki natarcia. Do Aten prowadziły bowiem z pól maratońskich dwa wyjścia, które zostały zablokowane przez 10-tysięczną armię ateńską pod dowództwem dziesięciu strategów z dziesięciu fyl. Na jej czele stanął Miltiades, syn ateńskiego arystokraty Cimona. Ateńczycy liczyli na silne wsparcie Spartan, ale obrzędy religijne znacznie spowolniły ich marsz na odsiecz Atenom.