Władysław Dominik Grabski herbu Pomian urodził się 7 lipca 1874 r. w Borowie nad Bzurą – majątku kupionym przez jego ojca Feliksa. Rodzinę stać było na to, by kształcić syna (oraz pozostałe dzieci) najpierw w V Gimnazjum Filologicznym w Warszawie, a następnie na uczelni w Paryżu. W latach 1892–1895 młody Grabski zgłębiał wiedzę na Sorbonie – studiował równocześnie historię i ekonomię. Dwa lata później do powrotu do kraju zmusiła go śmierć ojca. Władysław osiadł w rodzinnym majątku w Borowie, gdzie prowadził działalność gospodarczo-społeczną i naukową, zajmując się głównie tematyką wiejską. W 1899 r. założył pod Kutnem rolniczą stację doświadczalną (drugą tego typu w Królestwie Polskim), w 1901 r. – fabrykę spółdzielczą, dwa lata później – drugie na ziemiach polskich chłopskie kółko rolnicze pod Łowiczem i jedną z pierwszych spółdzielni mleczarskich, a w 1904 r. zorganizował i przez pewien okres prowadził Towarzystwo Melioracyjne w Warszawie. Rok później założył pierwsze w Królestwie Polskim spółdzielcze chłopskie Powiatowe Towarzystwo Rolnicze w Łowiczu. Grabski tworzył również kasy spółdzielcze dla chłopów, wspierał szkoły rolnicze, a w Borowie łożył na nielegalną wówczas polskojęzyczną szkołę dla dzieci. W tym też czasie został na krótko uwięziony przez władze rosyjskie, które w ten sposób chciały go ukarać za pracę społeczną wśród chłopstwa.
do polityki
W 1905 r. rozpoczął karierę polityczną – został wybrany w wyborach na posła do rosyjskiej Dumy (funkcję tę pełnił trzykrotnie w latach 1905–1912 z ramienia Narodowej Demokracji). Jak pisał: „W Królestwie Polskim ani jedno stronnictwo lewicowe nie stoi na gruncie 70 proc. ludności, to jest ludności włościańskiej".
Po wybuchu I wojny światowej w listopadzie 1914 r. Władysław Grabski wszedł w skład prorosyjskiego Komitetu Narodowego Polskiego. W wyniku działań wojennych i zajęcia Kongresówki przez wojska niemieckie zmuszony został do wyjazdu do Rosji. Tam z jego inicjatywy 24 sierpnia 1915 r. powstał Centralny Komitet Obywatelski Królestwa Polskiego w Rosji. Stanął na jego czele i kierował działalnością Komitetu przez trzy lata. Celem organizacji była m.in. pomoc polskim jeńcom i wygnańcom oraz reprezentowanie interesów Polaków w Rosji. Po wybuchu rewolucji październikowej i zawarciu pokoju brzeskiego Grabski powrócił na ziemie polskie. Został jednak uwięziony przez Niemców i osadzony w twierdzy modlińskiej. Po uwolnieniu (26 października 1918 r.) razem ze swym bratem Stanisławem współtworzył program Związku Ludowo-Narodowego.
premier rządu
W 1919 r. został wybrany na posła z ramienia ZLN. W grudniu 1919 r. objął tekę ministra skarbu w rządzie Leopolda Skulskiego. Już wówczas musiał się borykać z wysokim wskaźnikiem inflacji: postulował uporządkowanie gospodarki budżetowej i planował reformę walutową (podobnie zresztą niespełna rok później, gdy po raz pierwszy został premierem). W kolejnych latach pełnił funkcję ministra skarbu w rządach Sikorskiego i Witosa.
11 stycznia 1924 r. Sejm przyjął ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, nadającą premierowi nadzwyczajne pełnomocnictwa i umożliwiającą mu przeprowadzenie reform, które uchroniły Polskę przed katastrofą gospodarczą i polityczną. Funkcję szefa rządu ponownie piastował Władysław Grabski. Premier wprowadził jednorazowy podatek majątkowy (płacony od majątku powyżej 10 tys. ówczesnych franków), radykalne cięcia kosztów w administracji państwowej, a także egzekucję danin publicznych. Rząd ustanowił również nową walutę – złotego – i powołał jej emitenta – Bank Polski, który rozpoczął działalność 28 kwietnia 1924 r. Nowa waluta została oparta na parytecie złota: wartość 1 zł ustalono na równoważną 0,2903 g złota.
