Habsburgowie na tronie Węgier: Maria Teresa i Franciszek Józef

2 grudnia 1848 r. Franciszek Józef wdział na swą głowę koronę cesarską oraz węgierską. Wśród pierwszych aktów przez niego podpisanych znalazła się tzw. konstytucja z Ołomuńca z 4 marca 1849 r., na mocy której „zbuntowane” Węgry zlikwidowano jako w miarę samodzielny byt. Rozwiązano parlament, a kraj podzielono na pięć prowincji i podporządkowano je bezpośrednio wspólnej stolicy – Wiedniowi.

Publikacja: 16.12.2024 21:57

Portret Marii Teresy (1717–1780), królowej Czech i Węgier, cesarzowej Austrii (1740–1780), namalowan

Portret Marii Teresy (1717–1780), królowej Czech i Węgier, cesarzowej Austrii (1740–1780), namalowany przez Martina van Meytensa w 1759 r.

Foto: Akademie der bildenden Künste Wien/Martin van Meytens, Public domain, via Wikimedia Commons

Habsburgowie, jedna z najważniejszych dynastii w dziejach Europy, od zajęcia – bez jednego wystrzału – Budy w 1541 roku stali się panami również na węgierskich ziemiach, choć niecałych. Wcześniejsza węgierska klęska w bitwie pod Mohaczem w 1526 roku sprawiła, że Królestwo Węgier uległo rozbiorowi. Jego północno-zachodnia część, obejmująca dzisiejszą Słowację i Ruś Zakarpacką, oraz obszar zachodni obecnego kraju mniej więcej po linię Balatonu weszły bezpośrednio pod berło Habsburgów – rodu, który w minionym tysiącleciu zrobił w Europie bodaj największą karierę. Drugą część dzisiejszych Węgier, wschodnią i południową, aż w pobliże wybrzeży Adriatyku stanowiły z kolei obszary podległe Osmanom. Natomiast trzecia, najmniejsza część, czyli tereny – choć niecałe – Siedmiogrodu tworzyła tzw. Wschodnie Królestwo Węgier albo Księstwo Siedmiogrodzkie, będące lennem Osmanów. To ostatnie, mimo regularnego składania hołdu sułtanowi, uzyskało dość dużą autonomię i przez 170 lat to ono właśnie stanowiło w najgłębszym sensie kontynuację historyczną i kulturową prawdziwych Węgier. Miało to duże znaczenie już w tamtej epoce, gdyż Księstwo dało wybitnych przywódców, w tym m.in. polskiego króla Stefana Batorego.

Pozostało jeszcze 95% artykułu

Tylko 69 zł za pół roku czytania.

O tym, jak szybko zmienia się świat. Czy będzie pokój na Ukrainie. Co się dzieje w kraju przed wyborami. Teraz szczególnie warto wiedzieć więcej. Wyjaśniamy, tłumaczymy, inspirujemy.

Historia świata
A tak kochała Niemcy… Amerykanka, która straciła życie na osobiste polecenie Hitlera
Materiał Promocyjny
Sześćdziesiąt lat silników zaburtowych Suzuki
Historia świata
Symboliczne gesty Ottona III i ich ponadczasowe przesłanie
Historia świata
Kolonizacja Ameryki Północnej. Trudne początki amerykańskiego snu
Historia świata
Stany Skłócone Ameryki. Podział na północ i południe USA
Historia świata
Pierwsze konklawe. Od kiedy papieża wybierają kardynałowie?
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”