Zepchnięte z cokołów. O walce Polaków z pomnikami

Skupiała się na nich nienawiść do zaborcy, okupanta, narzuconej siłą władzy. Zwykle obalano je lub usuwano przy pierwszej nadarzającej się okazji, co miało symbolizować początek nowej lepszej epoki. Oto kilka najbardziej spektakularnych odsłon walki Polaków z pomnikami.

Publikacja: 28.12.2023 21:00

Demontaż pomnika Dzierżyńskiego. Warszawa, 16 listopada 1989 r.

Demontaż pomnika Dzierżyńskiego. Warszawa, 16 listopada 1989 r.

Foto: ANDRZEJ IWAŃCZUK/REPORTER

Pierwsza Rzeczpospolita pomnikami nie stała. Aż do końca XVIII w. powstały jedynie dwa publiczne monumenty niezwiązane z kultem religijnym. Król Władysław IV ufundował na cześć swojego ojca Zygmunta III posąg na kolumnie, która ozdobiła pl. Zamkowy w Warszawie, a Stanisław August Poniatowski uhonorował w Łazienkach króla Jana III Sobieskiego. Nieliczne monumenty fundowali także magnaci, wśród nich wyróżnia się statua hetmana Stefana Czarnieckiego ustawiona w 1763 r. na rynku w Tykocinie za pieniądze Jana Klemensa Branickiego. W staropolskim krajobrazie zdecydowanie przeważały pomniki religijne, najczęściej w formie kapliczek.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

119 zł za rok czytania RP.PL

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Historia Polski
Lampę naftową wymyślił Polak!
Materiał Promocyjny
Jaką Vitarą na różne tereny? Przewodnik po możliwościach Suzuki
Historia Polski
Jadwiga Beck: dama międzywojennej dyplomacji
Historia Polski
Auschwitz – brama piekła
Historia Polski
KL Plaszow opustoszał, bo więźniów wygnano do Auschwitz
Materiał Promocyjny
Warta oferuje spersonalizowaną terapię onkologiczną
Historia Polski
Obrączka odnaleziona po 80 latach
Materiał Promocyjny
Psychologia natychmiastowej gratyfikacji w erze cyfrowej