Hełm nie miał chronić przed bezpośrednim strzałem

Rozmowa z Michałem Mackiewiczem, kustoszem Muzeum Wojska Polskiego

Aktualizacja: 09.04.2018 20:46 Publikacja: 09.04.2018 19:15

Hełm nie miał chronić przed bezpośrednim strzałem

Foto: Fotorzepa, Rafał Guz

Rzeczpospolita: Wojsko Polskie odnawia stalowe hełmy. Średnio mają one po 40 lat.

Michał Mackiewicz: Stalowe hełmy to przeżytek. Nowoczesne armie raczej ich już nie stosują. Spotykane są głównie w państwach Trzeciego Świata: w Afryce czy Azji. Na wyposażeniu nowoczesnych armii są hełmy produkowane z kompozytów.

Kiedy stalowe hełmy pojawiły się w armii?

Ich historia sięga starożytności. W XVII w. wzrost znaczenia muszkieterów doprowadził do zaniku formacji pikinierów, a tym samym – hełmów stalowych, które przetrwały tylko w niektórych formacjach kawaleryjskich i kirasjerskich. Renesans hełmu bojowego nastąpił podczas I wojny światowej. Pierwszy regulaminowy wzór hełmu stalowego wprowadzili w 1915 r. Francuzi, a rok później Anglicy i Niemcy. Trzeba pamiętać, że hełm jako taki nigdy nie miał chronić głowy żołnierza przed bezpośrednim strzałem z karabinu, ale głównie przed odłamkami czy kulą wystrzeloną z dalszej odległości.

Z jakich hełmów korzystało wojsko w II RP?

Początkowo z francuskich, niemieckich i rosyjsko- -fińskich. W końcu podjęto prace nad własnym wzorem, ale do końca lat 20. nie przyniosły one efektów. Dopiero po wizycie w Szwecji, słynącej ze znakomitej produkcji metalurgicznej, polscy konstruktorzy opracowali hełm, popularnie nazywany – ze względu na chropowaty, antyrefleksyjny lakier – salamandrą. Był bardzo wytrzymały, do tego z nowatorskimi podpinkami, które w razie trafienia pocisku i silnego szarpnięcia rozpinały się, chroniąc żołnierza przed uduszeniem się.

Od lat 80. i 90. XX w. armie sukcesywnie przechodzą na hełmy z kompozytów, przede wszystkim kevlarowe. Głównym zadaniem konstruktorów będzie odchudzenie tych hełmów, bo kevlar jest dosyć ciężki.

—rozmawiał Łukasz Lubański

Historia
Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!
Historia
Jak Wielkanoc świętowali nasi przodkowie?
Historia
Krzyż pański z wielkanocną datą
Historia
Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Po raz pierwszy wykorzystamy nowe narzędzie genetyczne