Otrzymał tytuły lorda protektora i obrońcy królestwa. Nie na długo jednak. Chwilowe ozdrowienie króla w 1454 roku sprawiło, że Ryszard utracił swe godności i wycofał się do walijskich włości. Bynajmniej nie zrezygnował z królewskich ambicji. Chciał zyskać na czasie i zebrać siły do walki o koronę. W następnym roku wezwał do Leicester wojska swego brata, hrabiego Salisbury, oraz ściągnął z ostatniej angielskiej enklawy na kontynencie – Calais – oddziały Richarda Neville’a, hrabiego Warwick.
Tak zaczęła się wojna dwóch róż. Przeciwko buntownikom wyruszyła bowiem armia królewska. Do starcia doszło 22 maja pod St. Albans. Yorkowie odnieśli wspaniałe, druzgocące zwycięstwo – w bitwie zginął głównodowodzący wojskami królewskimi książę Somerset, a także osobisty arcywróg Warwicka Henryk Percy, drugi hrabia Nothumberland. Natomiast do niewoli dostał się król Henryk VI. Ryszard stał się najpotężniejszą osobą w Anglii. Przyjął tytuł konetabla, a po kolejnym nawrocie obłędu króla Henryka – lorda protektora.
Pozorny spokój, który zapanował po pierwszej bitwie pod St. Albans, obie strony spędziły na działaniach politycznych, maskowanych wzajemnymi uprzejmościami. Jednak były to tylko pozory. Tak jak Ryszard dążył do umocnienia swej pozycji, tak królowa i sprzyjający jej możni starali się na wszelkie sposoby wpływy te ograniczyć. Wzajemne przepychanki trwały do 1459 roku, gdy partia królowej zdobyła przewagę. York i hrabia Salisbury, obawiając się aresztowania, musieli uciekać. Otwarty konflikt rozgorzał na nowo.
Mimo że działania wojenne rozpoczęły się od sukcesu Yorków (zwycięstwo Salisbury’ego pod Blore Heath), wkrótce szczęście opuściło Ryszarda. W następnej bitwie, pod Ludford Bridge, zdradzony przez oddziały sprowadzone z Calais, doznał klęski i musiał szukać schronienia w Irlandii. Jego stronnicy: Warwick, Salisbury i hrabia Marchii (późniejszy król Edward IV) zbiegli do Calais.
Ale rok później szala ponownie przechyliła się na stronę Yorka, który zdołał odbudować swe armie. Warwick i Salisbury pod koniec czerwca 1460 roku wylądowali w hrabstwie Kent. 2 lipca bramy otworzył przed nimi Londyn. Wkrótce Warwick pokonał Lancasterów pod Northampton i pojmał Henryka VI. Ryszard powrócił do Anglii dopiero we wrześniu i od razu zgłosił pretensje do tronu. Parlament zgodził się, by otrzymał koronę po śmierci Henryka VI, a tymczasem dał Yorkowi nieograniczone uprawnienia do rządów krajem. Lord protektor nie nacieszył się nimi długo.
