„Stanisław August Poniatowski w Petersburgu”. Obraz pełen tajemnic

Na jednym ze swych obrazów Jan Czesław Moniuszko ukazał ostatniego króla Polski tuż przed jego nagłą śmiercią.

Aktualizacja: 02.05.2021 22:47 Publikacja: 29.04.2021 15:50

„Stanisław August Poniatowski w Petersburgu”. Obraz pełen tajemnic

Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie

25 listopada 1795 r. w Grodnie Stanisław August Poniatowski podpisał akt abdykacji, rezygnując tym samym z roszczeń do tronu Rzeczypospolitej – państwa, które po III rozbiorze (24 października 1795 r.) dokonanym przez Rosję, Austrię i Prusy przestało istnieć. Co znamienne, ostatni król Polski podpisał ów akt w dniu imienin Katarzyny II, ale przede wszystkim w 31. rocznicę swojej koronacji! Caryca zaopiekowała się swoim protegowanym, stale wspierała go finansowo, tym bardziej że były król nieustannie potrzebował pieniędzy na spłatę gigantycznych długów. Gdy niespełna rok później Katarzyna II zmarła, pieczę nad Poniatowskim przejął Paweł I Romanow. Car okazał swą łaskawość... Zaprosił byłego króla Polski do Petersburga i udostępnił mu komnaty w rozległym pałacu Marmurowym. Co ciekawe, okazałą budowlę stawiano dla jednego z kochanków Katarzyny II, tyle że Grigorij Orłow zmarł, nim ją ukończono. Wyznaczenie przez Pawła I właśnie tego pałacu na lokum dla Poniatowskiego, niegdysiejszego faworyta carycy, nie było chyba przypadkowe... Warto dodać, że gdy 10 marca 1797 r. zdetronizowany król przybył do pałacu Marmurowego, budynek był zawilgocony i pozbawiony części umeblowania. Ale zadłużony po uszy Poniatowski nie musiał się martwić o pieniądze: mocarstwa rozbiorowe, w myśl porozumienia podpisanego 15 stycznia 1797 r., przejęły jego zobowiązania finansowe, które opiewały na 40 mln złotych polskich! Ponadto ofiarowały Poniatowskiemu dożywotnią „emeryturę" w wysokości 200 tys. dukatów rocznie. Były król Polski zaciągał więc kolejne pożyczki – choćby po to, by uczestniczyć w życiu carskiego dworu, by organizować przyjęcia. Ale zaledwie niespełna rok zabawił w petersburskim pałacu.

Pozostało 82% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem