Nie był to zwyczajny komitet powołany przez władcę do uporządkowania spraw państwa. Rok wcześniej cesarz bizantyński Justynian I Wielki wyznaczył największych znawców starodawnych praw i zwyczajów, którzy mieli nie tylko zebrać wszystkie regulacje lokalne i państwowe obowiązujące przez wieki w Republice Rzymskiej, a potem w Cesarstwie Rzymskim zachodnim i wschodnim, ale przede wszystkim po raz pierwszy w historii skodyfikować je w jednym zbiorze ksiąg.
Na czele komisji stanął wybitny znawca prawa, minister dworu i sprawiedliwości Tribonianus, którego imię spolszczono na Trybonian. Ten Grek pochodzący z Azji Mniejszej otrzymał dobre wykształcenie prawnicze i przeszedł przez długą praktykę sądowniczą w służbie dworu prefekta pretorianów. Tam otrzymał tytuł magistra officiorum (mistrza urzędów), a we wrześniu 529 r. cesarz Justynian mianował go kwestorem sacri palatii.
Monumentalna kompilacja prawa rzymskiego
Już w połowie lat 20. VI wieku na dworze Justyniana rozważano gruntowną reformę prawa, której głównym celem miały być: kompilacja pism prawniczych, skrócenie postępowań sądowych i stworzenie programu nauczania w szkołach prawniczych w Berytusie (Bejrucie) i Konstantynopolu.
W ciągu siedmiu lat komisja pod kierownictwem Tryboniana wykonała tytaniczną jak na tamte czasy pracę, zakończoną powstaniem wielkiego dzieła – monumentalnej kompilacji prawa rzymskiego o nazwie Corpus Iuris Civilis. Kodeks składał się z trzech części. Pierwszą był mający rangę ustawy i składający się z czterech ksiąg podręcznik pod nazwą „Instytucje Justyniana” (łac. Institutiones Justiniani), który wraz z konstytucją „Imperatoriam” został opublikowany 21 listopada 533 r.
