Francja. Wnuki esesmana odwiedzą wioskę, którą spacyfikował

W Pexonne, we wschodniej Francji, podczas obchodów 79. rocznicy pacyfikacji miasteczka w niedzielę 27 sierpnia, uwagę przykują niezwykli goście. Po raz pierwszy do rocznicowych uroczystości do mieszkańców dołączy trójka wnuków SS-Hauptsturmführera Ericha Otto Wengera, który był odpowiedzialny za napad na miasteczko w 1944 roku. Spośród 112 deportowanych prawie wszyscy byli mężczyznami, około 80 zostało wysłanych do niemieckich obozów koncentracyjnych. Tylko nieliczni powrócili żywi.

Tymczasem po wojnie Wenger robił karierę w Federalnym Urzędzie ds. Ochrony Konstytucji – do momentu, aż jego przeszłość została publicznie ujawniona. Wnuki esesmana nie chcą zabierać głosu podczas uroczystości w Lotaryngii, odmówiły też wystąpienia w telewizji. Podczas wspólnego składania wieńców obecni jednak będą fotografowie.

Tylko gest, nie przeprosiny

– Nie jesteśmy tutaj, aby przepraszać, nie jesteśmy winni, ale możemy dzielić żałobę – powiedziała wnuczka Anne Niemieckiej Agencji Prasowej (dpa). Mówiła o „geście, tak dyskretnym, jak to tylko możliwe". – Podzielamy wasz ból i jest nam przykro – dodała. Wraz z nią na upamiętnienie deportacji przyjedzie jej siostra oraz kuzyn z jedną ze swoich córek.

Czytaj więcej

Historia

Ten niepokorny Charles de Gaulle

Charles de Gaulle zawsze szedł pod prąd historii. Nieprzewidywalność i upór w dążeniu do realizac...

Jej matka już wcześniej zwróciła się przeciwko ojcu, wyszła za Francuza i zamieszkała we Francji – powiedziała Anne. Ona sama dorastała we Francji i do dziś mieszka w tym kraju. W szkole dokuczano jej z powodu niemieckiego pochodzenia. – Wiedzieliśmy, że dziadek był nazistą – wspomina. Ale nie wiedzieli nic poza tym, że został wysłany do Paryża. Dziadek nigdy nie odwiedzał Francji.

Jakiś czas temu kuzyn zaczął prowadzić badania. Następnie brat odtworzył związek między jej dziadkiem a napadem SS na Pexonne – miasteczko na zachód od Strasburga, liczące dziś około 340 mieszkańców.

Kontrowersyjna wizyta potomków esesmana

Podczas dalszych poszukiwań potomkowie sprawcy natknęli się na potomka jednej z ofiar – żyjącego do dziś Guillaume'a Maisse, którego dziadek zginął w obozie koncentracyjnym.

Guillaume Maisse od 2017 r. współpracuje ze stowarzyszeniem upamiętniającym akcję SS w Pexonne. – Od razu na początku rozmowy telefonicznej powiedziała, że chcą przyjechać pod pomnik i przeprosić – tak Maisse relacjonuje pierwszy telefon od Anne.

Jak mówi, w stowarzyszeniu życzenie to zostało dobrze przyjęte, jednak niektórzy mieszkańcy nie byli zadowoleni. Nie została też przyjęta sugestia, aby niemiecka flaga powiewała podczas obchodów obok flagi francuskiej.

– Kilka lat temu akcją SS w Pexonne zajmowała się pewna niemiecka klasa szkolna – mówi Maisse. Poza tym ze strony Niemiec nie było większego zainteresowania wydarzeniami w Pexonne 27 sierpnia 1944 roku.

Niemieckie zbrodnie we Francji

Po wyzwoleniu Paryża w sierpniu 1944 roku wojska niemieckie były w odwrocie, przegrupowały się w Nancy i przystąpiły do ataku na francuski ruch oporu w regionie przygranicznym. Pod cynicznym kryptonimem „Aktion Waldfest" (Święto Lasu) niemieckie oddziały Wehrmachtu, SS i Gestapo splądrowały i zdewastowały szereg miejscowości w Lotaryngii oraz deportowały tysiące ludzi. Pod dowództwem Wengera niemieckie oddziały wkroczyły do Pexonne i dwóch sąsiednich wiosek.