Już za 19 zł miesięcznie przez rok
Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Reklama
Paweł Łepkowski: Narodziny Polskiego Państwa Podziemnego
85 lat temu, 27 września 1939 r., generał brygady Michał Tokarzewski-Karaszewicz, działając na podstawie pełnomocnictwa przebywającego w Rumunii polskiego naczelnego wodza marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza i komisarza rządu RP przy dowództwie armii, wraz z innymi upoważnionymi dowódcami i oficerami powołał Służbę Zwycięstwu Polski. 46-letni wówczas Michał Tokarzewski-Karaszewicz nie odegrał po utworzeniu SZP większej roli w dalszym kształtowaniu polskiego ruchu oporu.
13 listopada 1939 r. naczelny wódz i premier rządu polskiego na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski (na zdjęciu z polskimi żołnierzami we Francji w maju 1940 r.), zastąpił powołaną 27 września 1939 r. Służbę Zwycięstwu Polski nową organizacją konspiracyjną o nazwie Związek Walki Zbrojnej. 14 lutego 1942 r. Sikorski przemianował ZWZ na Armię Krajową
Niestety, jak to w Polsce bywa, ciężką pracę twórców państwa podziemnego zakłóciła polityka krajowa. 13 listopada 1939 r. generał Tokarzewski wysłał naczelnemu wodzowi raport o powstaniu i działalności Służby Zwycięstwu Polski. Bohater spod Bzury wybrał jednak niewłaściwego adresata. Sprawozdanie wysłał do Edwarda Śmigłego-Rydza. Prawdopodobnie nie wiedział, że od 7 listopada 1939 r. naczelnym wodzem i generalnym inspektorem Sił Zbrojnych był już generał broni Władysław Sikorski. Co prawda, Rydz przekazał list Sikorskiemu, ale Tokarzewski został uznany w środowisku skupionym wokół nowego premiera za stronnika „odpowiedzialnej za klęskę wrześniową” frakcji sanacyjnej związanej ze Śmigłym-Rydzem i Sławojem-Składkowskim. Pałający nienawiścią do Piłsudczyków nowy naczelny wódz rozwiązał Służbę Zwycięstwu Polski, a w jej miejsce powołał Związek Walki Zbrojnej. Jak to bywało i nadal jest w Polsce, politykierstwo – nawet w obliczu największej humanitarnej katastrofy w naszych dziejach – przyczyniło się do rozpadu i częściowej dezintegracji polskiego ruchu oporu na liczne frakcje o różnym zabarwieniu ideologicznym.
Reklama
Historia Polski
Monety, o których nie śniło się królom
Gdyby Józef Majnert poprzestał na podrabianiu poszukiwanych przez kolekcjonerów monet historycznych, zapewne nie...
Historia Polski
Burza wokół wystawy „Nasi chłopcy” w Muzeum Gdańska
W Galerii Palowej Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku otwarto wystawę „Nasi chłopcy. Mieszkańcy Pomorza Gdańskiego...
Historia Polski
Pamiętamy o Wołyniu
Zamostecze. Tej wsi dawno już nie ma. Po cmentarzu pozostała tylko polana z kikutami pomników. Polscy wolontariu...
Historia Polski
Mały książę – dzieciństwo i rodzinne koligacje
Maciej Radziwiłł w wywiadzie rzece, którego udzielił Aleksandrowi Kaczorowskiemu, opowiedział m.in. o powojennyc...
Materiał Promocyjny
Sprzedaż motocykli mocno się rozpędza
Moda na motocykle przybiera na sile już od kilku lat. W ubiegłym roku liczba nowych rejestracji była dwa razy wyższa niż pięć lat wcześniej.
Historia Polski
Obława na zabójców zatrzymana przez Rosjan i Białorusinów
80 lat temu wojska sowieckie wspierane przez polskie formacje przeprowadziły operację skierowaną przeciwko podzi...
