Pamiętajmy o Sierpniu '80. Zbliża się 42. rocznica porozumień sierpniowych

Niebawem miną 42 lata, odkąd delegaci Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego na czele z Lechem Wałęsą złożyli podpisy pod porozumieniem gdańskim i tym samym zakończył się strajk w stoczni.

Publikacja: 29.08.2022 03:00

Lech Wałęsa stał na czele strajków, które osłabiły władzę

Lech Wałęsa stał na czele strajków, które osłabiły władzę

Foto: Miroslaw Stepniak/FOTONOVA

Był to początek końca komunistycznych rządów w Polsce. Do 1 września w Gdańsku zaplanowany jest cykl wydarzeń pod wspólnym hasłem „Święto Wolności”. Europejskie Centrum Solidarności odwiedzą goście z zagranicy, m.in. Margaritis Schinas, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Andrij Dlihacz, współtwórca Centrum Odbudowy Gospodarczej Ukrainy, i laureaci Medalu Wdzięczności z Bułgarii i Niemiec.

Obchody organizowane wspólnie przez miasto Gdańsk, samorząd województwa pomorskiego i Europejskie Centrum Solidarności skupią się wokół pięciolecia działalności tej ostatniej instytucji, w przestrzeni dla aktywistów „Solidarność codziennie”. Planowane jest spotkanie otwartej sieci „Reagujemy!”, utworzonej w czerwcu w Poznaniu, która zrzesza pracowników instytucji kultury, domów osiedlowych i bibliotek, aktywistów organizacji pozarządowych i grup nieformalnych z całej Polski.

Protest stoczniowców zakończył się 31 sierpnia podpisaniem Porozumień Sierpniowych. Niedługo później powstał ruch robotniczy NSZZ Solidarność

Świętowanie rocznicy 31 sierpnia rozpocznie się o godz. 11 od złożenia kwiatów pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 i otwarcia historycznej stoczniowej Bramy nr 2. „Podczas strajku w Sierpniu ’80 brama ta była pierwszą publiczną agorą, a jej otwarcie – symbolicznie – początkiem nowej karty w historii Europy Środkowo-Wschodniej” – przypominają organizatorzy. Planowane są przemówienia m.in. Lecha Wałęsy, przywódcy Solidarności; Bogdana Lisa, przewodniczącego Rady ECS; Margaritisa Schinasa, wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej; Aleksandry Dulkiewicz, prezydent Gdańska; oraz Basila Kerskiego, dyrektora ECS.

Jednocześnie w Gdańsku będą się odbywały debaty m.in. z udziałem prof. Adama Bodnara, działania artystyczne, organizowane będą spacery po wystawie stałej w ECS oraz stoczni.

Równolegle, ale oddzielnie, uroczystości będzie organizował NSZZ Solidarność. 31 sierpnia o godz. 14 w Sali BHP Stoczni Gdańskiej zaplanowane jest uroczyste spotkanie Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ Solidarność z udziałem zaproszonych gości, wręczenie uczniom stypendiów NSZZ Solidarność, o godz. 16 odbędą się uroczystości na placu Solidarności w Gdańsku, złożone zostaną kwiaty koło Bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej, a o godz. 17 odbędzie się msza św. w bazylice pw. św. Brygidy. Tego dnia prezydent Andrzej Duda weźmie udział w Lubinie w obchodach 40. rocznicy zbrodni lubińskiej oraz podpisania Porozumień Sierpniowych.

Organizatorem gdańskiego strajku był Bogdan Borusewicz, członek opozycyjnego Komitetu Obrony Robotników. 14 sierpnia 1980 r. robotnicy Jerzy Borowczak, Bogdan Felski i Ludwik Prądzyński wywołali akcję strajkową na terenie wydziałów K-1, K-3, C-5 Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Protest rozszerzył się na tzw. wydziały silnikowe, a w południe strajkowało już 12 tys. pracowników spośród 17-tys. załogi. Zwołano wiec, na którym ogłoszone zostały żądania: przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy, budowy pomnika ofiar Grudnia ’70, zagwarantowania bezpieczeństwa strajkującym, podwyżki płac, dodatku drożyźnianego i rodzinnego, odpowiadających wysokości zasiłków funkcjonariuszy MO i SB.

Do protestujących dołączył Lech Wałęsa – zwolniony z pracy w Stoczni Gdańskiej w 1976 r. Robotnicy rozpoczęli okupację zakładu. Wałęsa został przywódcą strajku. Protest stoczniowców zakończył się 31 sierpnia podpisaniem Porozumień Sierpniowych. Niedługo później powstał ruch robotniczy NSZZ Solidarność.

Historia Polski
Kobiety w dobie PRL-u
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia Polski
Krzysztof Kowalski: Żeby WRON-a zdechła!
Historia Polski
Marszałek kryminalista. Historia Michała Roli-Żymierskiego
Historia Polski
Historia PRL. Jak Polacy pili w pracy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia Polski
Stan wojenny: wspomnienie