Choroba z epoki żaglowców trafia do wieżowców

W krajach cywilizowanych panuje przekonanie, że niektóre choroby zostały wyplenione raz na zawsze – dzięki badaniom naukowym. To błąd, ale niezawiniony przez naukę.

Publikacja: 13.02.2020 21:00

Jedną z ofiar szkorbutu był holenderski podróżnik Wiellem Barents, który zmarł podczas powrotu z wyp

Jedną z ofiar szkorbutu był holenderski podróżnik Wiellem Barents, który zmarł podczas powrotu z wyprawy w 1597 r. Wydarzenie to stało się kanwą obrazu Christiaana Portmana z 1836 r.

Foto: BE&W

Szkorbut kojarzy się jako choroba marynarzy z epoki żaglowców lub z czasów rewolucyjnych, gdy pojawia się głód. Wywołuje go niedobór witaminy C. Starożytni żeglarze nie cierpieli na awitaminozy jakiegokolwiek typu, oni bowiem nawigowali za dnia, a co kilka dni mieli okazję zaopatrywać się w świeże owoce i mięso. Ta plaga zaczęła nękać załogi żaglowców dopiero pod koniec XV wieku, stając się straszliwym skutkiem ubocznym wielkich odkryć geograficznych. Jak to wyglądało w praktyce, pokazuje relacja naocznego świadka Antonia Pigafetty opisującego wyprawę Magellana przez Pacyfik: „Spędziliśmy następnie trzy miesiące i dwadzieścia dni, nie zaopatrując się w żywność ani inne świeże produkty. Żywiliśmy się wyłącznie starymi sucharami, wyschniętymi już na proszek, pełnymi robaków i śmierdzącymi uryną żerujących na nich szczurów. Woda, którą piliśmy, miała kolor żółty i obrzydliwie cuchnęła. Jedliśmy też wołowe skóry, owinięte na głównym maszcie (...) te skóry były bardzo twarde od słońca, deszczów i wiatru. Moczyliśmy je więc przez cztery lub pięć dni w morzu, a później przez pewien czas piekliśmy w żarze. Jedliśmy także wióry z piłowanych desek oraz szczury. Za te ostatnie trzeba było płacić pół talara od sztuki, a i to nie wystarczało. (...) Dlatego stało się mianowicie tak, że większości naszych ludzi popuchły górne i dolne dziąsła (...) rozrosły się tak bardzo, że ludzie wcale nie mogli jeść”.

BLACK WEEKS -75%

Czytaj dalej RP.PL. Nie przegap oferty roku!
Ciesz się dostępem do treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce. Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
Historia
Cel nadrzędny: przetrwanie narodu
Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Historia
Generalne Gubernatorstwo – kolonialne zaplecze Niemiec