Zatrzymać Filipa!

Uładziwszy spory z papiestwem (po śmierci Agnieszki z Meranii Innocenty III uznał prawa małego Filipa), wielki Filip podjął politykę popierania na przemian noszącego angielską koronę Jana i jego bratanka Artura z Bretanii.

Publikacja: 18.04.2008 13:57

Zatrzymać Filipa!

Foto: Rzeczpospolita

„Niezrównoważony – jak pisze Duby – niezdolny pokierować przez dłuższy czas jakimkolwiek przedsięwzięciem wojskowym (dlatego wyśmiewano jego ?«miękki miecz» – okrutny i zdradziecki bardziej niż to było dozwolone księciu jego rangi), oddany zgubnej namiętności do kobiet (czyżby i tutaj chodziło o «miękki miecz»?) Jan bez Ziemi spędził życie na gwałceniu wszystkich zakazów moralności chrześcijańskiej i etyki rycerskiej”. Wzięty na cel przez francuskiego „pająka”, sam dostarczył mu broni. Zmuszenie do ślubu zaręczonej z wasalem Izabeli z Angoulźme oraz zgładzenie Artura (1203 rok), pozwoliły pociągnąć króla Anglii przed francuski sąd. Odmowa skończyła się zaś ogłoszeniem felonii Jana (1202), konfiskatą jego francuskich lenn i wojną. Filip wziął Normandię, Maine, Andegawenię i Turenię.

W 1210 roku ruszyła wielka karuzela dyplomatyczna, na której Filip zwalczał przyrodniego siostrzeńca Jana – cesarza Ottona IV Brunszwickiego. Gwałtowna śmierć rywala Filipa Szwabskiego w 1208 roku otworzyła dumnemu Ottonowi drogę do ponownej koronacji królewskiej, a nawet nałożonej przez Innocentego III korony cesarskiej. Próba ograniczenia władzy papieża skończyła się jednak ekskomuniką w 1210 roku i poparciem przez Innocentego swego wychowanka Fryderyka II. Czy trzeba dodawać, że Filip II August pomógł w koronacji Fryderyka na króla niemieckiego w 1212 roku?

Rachunki z Filipem rozliczyć też chcieli dwaj wielcy feudałowie. Pochodzący z bliskiej do czasu królowi rodziny z Žle-de-France Reginald z Dammartin wychował się na francuskim dworze. Za radą króla oddalił w 1190 roku żonę i zmusił do ślubu owdowiałą (lecz znów zaręczoną) Idę Lotaryńską, dziedziczkę hrabstwa Boulogne – korytarza między Anglią a Francją. Mimo łask Filipa Augusta konflikty z dworem i potężnymi sąsiadami sprawiły, że hrabia odmówił stawienia się przed królewskim sądem i w 1212 roku złożył hołd Janowi bez Ziemi.

Syn władcy Portugalii Ferdynand z Flandrii (inaczej Ferrand, a po portugalsku Don Fernando) pragnął zemsty. Warunkiem ułożonego w 1212 roku przez Filipa II jego małżeństwa z Joanną Konstantynopolitańską było oderwanie części posagu w zamian za rezygnację z francuskich pretensji do Flandrii. Dla przyspieszenia cesji (zwanej podatkiem sukcesyjnym) na rzecz delfina Ludwika, młodą parę uwięziono. Po uwolnieniu Ferdynand odmówił walki z Anglią, co skończyło się dlań w 1213 roku najazdem Filipa i ucieczką do Jana.

Konflikt obu wielkich panów z królem nie był wówczas wyjątkiem. Jednak to, że znaleźli sprzymierzeńców w dwóch koronowanych rywalach Filipa, czyniło ich bunt groźnym.

Wieść o ukorzeniu się Jana przed papieżem (1213 rok) zmusiła Filipa Augusta do poniechania najazdu na Anglię, a zniszczenie floty inwazyjnej przez Anglików sprawiło, że mógł tylko spustoszyć Flandrię. W lutym 1214 roku Jan przejął inicjatywę, lecz próba odbicia Poitou i Turenii skończyła się 2 lipca porażką pod La Roche-aux-Moines z ręki delfina Ludwika. Odwrót poprowadził króla Anglii wprost ku nadmorskiemu La Rochelle. Wiadomość o tym zwycięstwie zachęciła Filipa II do wyprawy na północy, by pobić Ottona IV jeszcze przed nadejściem posiłków lotaryńskich i niemieckich. Maszerując na Douai, król Francji zamierzał zaskoczyć cesarza od północnego-wschodu i odciąć go od posiłków. Gdy poinformowany o manewrze Otton zbliżył się do Francuzów, przekonany o jego przewadze liczebnej Filip odszedł jednak z wojskiem ku Lille.

27 lipca 1214 roku armia frankijska musiała przekroczyć przecinający rzekę Marcq most w Bouvines. Mimo kościelnego zakazu przelewania krwi w niedzielę, obłożony już ekskomuniką Otton zdecydował się uderzyć na tylną straż Filipa. Bitwa była nieuchronna.

„Niezrównoważony – jak pisze Duby – niezdolny pokierować przez dłuższy czas jakimkolwiek przedsięwzięciem wojskowym (dlatego wyśmiewano jego ?«miękki miecz» – okrutny i zdradziecki bardziej niż to było dozwolone księciu jego rangi), oddany zgubnej namiętności do kobiet (czyżby i tutaj chodziło o «miękki miecz»?) Jan bez Ziemi spędził życie na gwałceniu wszystkich zakazów moralności chrześcijańskiej i etyki rycerskiej”. Wzięty na cel przez francuskiego „pająka”, sam dostarczył mu broni. Zmuszenie do ślubu zaręczonej z wasalem Izabeli z Angoulźme oraz zgładzenie Artura (1203 rok), pozwoliły pociągnąć króla Anglii przed francuski sąd. Odmowa skończyła się zaś ogłoszeniem felonii Jana (1202), konfiskatą jego francuskich lenn i wojną. Filip wziął Normandię, Maine, Andegawenię i Turenię.

Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Historia
Generalne Gubernatorstwo – kolonialne zaplecze Niemiec
Materiał Promocyjny
Najszybszy internet domowy, ale także mobilny
Historia
Tysiąc lat polskiej uczty
Materiał Promocyjny
Polscy przedsiębiorcy coraz częściej ubezpieczeni