Judaizm często nazywany jest także wyznaniem mojżeszowym. Obydwie nazwy błędnie sugerują, że ten kult jednego Boga powstał za życia człowieka, którego nazywamy Mojżeszem. Jeżeli jednak uznamy Biblię za źródło historyczne, to należy podkreślić, że wyprzedzający o setki lat Mojżesza patriarchowie oddawali cześć swojemu Bogu, budując kamienne ołtarze w miejscach, które wyznaczał im Pan. Ale dopiero Mojżesz jako pierwszy wprowadził do tego izraelickiego kultu świątynię, tworząc w czasie wędrówki przez Synaj przenośny namiot będący sanktuarium Arki Przymierza. Układ tego świątynnego przybytku był miniaturą świątyni, jaką z dziedzińcami, miejscem świętym i najświętszym stworzył w Amarnie (miasto to nosiło wówczas nazwę Achetaton) heretycki faraon Echnaton. Nie wiemy, czy Echnaton przeprowadził reformę religijną pod wpływem opowieści swojego teścia Aja o jedynym Bogu Hebrajczyków. Pewne jest jednak, że monoteizm wcale nie był czymś surrealistycznym dla Egipcjan.