"Rzeczpospolita": W parlamencie trwają prace nad wnioskiem, zgodnie z którym język wilamowski ma być uznany za język regionalny. Narodził się on w Wilamowicach, niewielkiej miejscowości w województwie śląskim. Jej korzenie sięgają osady założonej w XIII w. przez osadników z Europy Zachodniej. Dlaczego osiedlili się oni akurat w Polsce?
Prof. Michał Kopczyński: W Europie Zachodniej – mniej więcej od roku tysięcznego do połowy XIV w. – miał miejsce ogromny przyrost ludności. Przy ówczesnym mało wydajnym rolnictwie pojawił się problem – było za mało ziemi w stosunku do liczby ludności. Dlatego ludność z Zachodu przenosiła się na Wschód, gdzie było stosunkowo niewielu ludzi, a dużo ziemi. Tak zaczęła się kolonizacja niemiecka.
Niemcy byli pierwszymi zagranicznymi osadnikami w Rzeczypospolitej?
Pierwsi byli Walonowie. Ale później już przeważali Niemcy, którzy najczęściej docierali do Wielkopolski. Choć dużo ich było również w Małopolsce. Wiązały się z tym korzyści. Przywozili oni ze sobą swój obyczaj prawny. Na przykład odtąd daniny były płacone w pieniądzu, a nie – jak dotychczas – w naturze, co było w tamtych czasach rewolucją gospodarczą.
Mówimy o średniowieczu. A jak sytuacja wyglądała w okresie nowożytnym?
