Komunizm i faszyzm potępione na równi

72 lata od paktu Hitlera ze Stalinem Europa uczciła pamięć ofiar czerwonego i brunatnego terroru

Aktualizacja: 23.08.2011 22:02 Publikacja: 23.08.2011 21:13

W warszawskiej konferencji uczestniczyli m.in. szefowie resortów sprawiedliwości i instytutów pamięc

W warszawskiej konferencji uczestniczyli m.in. szefowie resortów sprawiedliwości i instytutów pamięci narodowej z kilkunastu krajów Europy. Na zdjęciu od lewej: marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski, wicepremier Węgier Tibor Navracsics

Foto: Fotorzepa, pn Piotr Nowak

– Gdzie, jak nie w Warszawie, i gdzie, jak nie w Muzeum Powstania Warszawskiego, Europa po raz pierwszy powinna uczcić pamięć ofiar reżimów totalitarnych? – pytał minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski podczas konferencji z okazji Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych, zorganizowanej wczoraj.

Podczas węgierskiej prezydencji uchwalono, że  będzie on obchodzony w rocznicę podpisania paktu Hitler – Stalin (zwanego Ribbentrop-Mołotow).

– Wciąż żyjemy w rzeczywistości wytworzonej przez ten jeden dzień, 23 sierpnia – podkreślał Tibor Navracsics, wicepremier Węgier. – Wierzę, że ta data nie zostanie zapomniana.

Uczestnicy konferencji – szefowie resortów sprawiedliwości i instytutów pamięci narodowej kilkunastu europejskich państw – przyjęli Deklarację warszawską. Napisano w niej m.in.: „Przyszłe pokolenia mogą powtórzyć błędy swoich poprzedników, jeśli ofiary totalitaryzmów nie będą dostatecznie upamiętnione".

Sygnatariusze dokumentu zadeklarowali wsparcie dla ofiar reżimów totalitarnych. Deklaracja wzywa do rozliczenia winnych zbrodni popełnionych w imię totalitarnych reżimów.

Minister Kwiatkowski poinformował, że w wyniku zarządzanej przez niego kwerendy akt przeszło 3500 wyroków  kary śmierci z czasów stalinowskich skierował do sądów wojskowych i powszechnych kilkaset wniosków o rehabilitację z urzędu. – Ubolewam, że nikt przede mną tego nie zrobił i ofiary musiały czekać aż do 2011 r. – przyznał „Rz". Zapowiedział, że będzie proponował, by rotmistrz Witold Pilecki, ochotnik do  Oświęcimia zamordowany przez komunistyczny sąd, stał się patronem dnia pamięci ofiar.

Łukasz Kamiński, prezes IPN,  podkreślał, że ofiary nie tylko „domagają się prawdy", ale i „żądają sprawiedliwości". – Przed  wymiarem sprawiedliwości stają bezpośredni oprawcy, pomijani są tzw. mordercy zza biurka.

Remigijus Šimašius, minister sprawiedliwości Litwy, cieszył się, że kończą się czasy, gdy w tej sprawie „nie byliśmy zbyt odważni". Gdy świadectwa zbrodni traktowane jako „dana historyczna" nie były dość dobre dla wymiaru sprawiedliwości.

Ronaldas Račinskas, dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Komisji Oceny Zbrodni Reżimów Nazistowskiego i Okupacji Sowieckiej na Litwie, podkreśla, że nie wystarczą kroki prawne.

– Wczoraj, nawet w Warszawie, znalazłem mundury NKWD sprzedawane jako fajna pamiątka. To pokazuje, jak wciąż nierówno traktowane są oba zbrodnicze systemy, bo symbole SS nie tylko są zakazane przez prawo, ale i powszechnie odrzucane przez ludzi – mówi „Rz".

Jego zdaniem wciąż nie dość zrobiono, by zbrodnicze oblicze komunizmu przebiło się do  świadomości, zwłaszcza mieszkańców Zachodu. – Dziesiątki filmów pokazują, czym był Holokaust. A w ilu obrazach obecny jest dramat ofiar komunizmu? Trudno się dziwić, że Lenin jest obecny, np. na ulicach Paryża, jako trybun ludowy – dodaje.

– To tworzy nową żelazną kurtynę i po jednej stronie rozlicza się zbrodnie, a po drugiej już nie, bo zrodził je komunizm, a nie faszyzm – mówi „Rz" Neela Winkelmannová, dyrektor ds. europejskich w czeskim Instytucie Studiów nad Reżimami Totalitarnymi w Pradze. Jej zdaniem brak ścigania komunistycznych zbrodni przez kraje "nowej Unii" rodzi też konsekwencje dla przyszłości. Bo podważa zaufanie, że prawdziwym fundamentem UE są prawa człowieka.

Historia
Nieprzyzwoity zachwyt nad kością słoniową
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Historia
Jerzy Haszczyński: Jaką rolę w moim życiu odegrał Jimmy Carter
Historia
Pomimo wojny polskie instytucje pomagają ratować zabytki w Ukrainie
Historia
Jezus Chrystus nie urodził się w roku zerowym. Takiego roku bowiem nie było
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Historia
Boże Narodzenie w wiekach średnich
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay