Kiedy guano było cenniejsze od ropy naftowej

167 lat temu, 18 sierpnia 1856 r., Kongres Stanów Zjednoczonych przegłosował ustawę o wyspach z guanem (ang. Guano Islands Act). Uprawniała ona każdego amerykańskiego obywatela do przejęcia w imieniu Stanów Zjednoczonych wszystkich wysp, na których znalazłby guano, czyli żyzne odchody ptaków morskich.

Publikacja: 17.08.2023 21:00

Kapitol – budynek położony na Wzgórzu Kapitolińskim w Waszyngtonie, pełniący funkcję siedziby Kongre

Kapitol – budynek położony na Wzgórzu Kapitolińskim w Waszyngtonie, pełniący funkcję siedziby Kongresu Stanów Zjednoczonych

Foto: spiritofamerica /stock.adobe.com

Ustawa – nazywana w prasie „gównianym prawem” – uznawała, że wyspy takie mogą być zlokalizowane w dowolnym miejscu, o ile nie są okupowane i nie podlegają jurysdykcji innego rządu. Aneksja dokonana przez amerykańskiego obywatela upoważniała prezydenta USA do skierowania wojska do ochrony takich terytoriów i ustanowienia na nich jurysdykcji amerykańskiej.

Koncepcja takiej formy powiększania amerykańskiego terytorium opierała się na zaproponowanej w 1823 r. przez prezydenta Jamesa Monroe’a izolacjonistycznej doktrynie amerykańskiej polityki zagranicznej, która przewidywała, że żaden z obu amerykańskich kontynentów nie może być obecnie ani w przyszłości obiektem kolonizacji ze strony państw ze wschodniej półkuli. Amerykanie nie życzyli sobie obecności Europejczyków na zachód od 40 stopnia szerokości geograficznej zachodniej. Doktryna, której faktycznym autorem był sekretarz stanu John Quincy Adams, nie zabraniała jednak ekspansji amerykańskiej. Ustawę o wyspach guano można zatem nazwać najbezczelniejszą jankeską wersją rzymskiego prawa kaduka. „Należy nam się to dlatego, bo jesteśmy silni” – wołały nagłówki największych dzienników w kraju.

Czytaj więcej, wiedz więcej!
9zł za pierwszy miesiąc.

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
9 zł pierwszy miesiąc, a potem 39 zł/msc
Historia świata
Wspomnienie o wyjątkowej arystokratce
Historia świata
„Do Domu Ojca” – śmierć i pogrzeb papieża Polaka
Historia świata
Gdy odchodzi najwyższy pasterz
Historia świata
„Dziennik lat trwogi”. Jak Friedrich Reck-Malleczewen opisywał upadek narodu niemieckiego
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Historia świata
Skąd do Argentyny przybyła rodzina Bergoglio?