Polski Tatar przerzuca bibułę

Rówieśnik Piłsudskiego. Polski Tatar. Właściwie nazywał się Aleksander Hózman Mirza Sulkiewicz.

Publikacja: 18.02.2009 06:21

Aleksander Hózman Mirza Sulkiewicz w mundurze legionisty

Aleksander Hózman Mirza Sulkiewicz w mundurze legionisty

Foto: NAC

Był krewnym generała Józefa Bielaka walczącego w powstaniu kościuszkowskim i synem carskiego oficera, który po zakończeniu służby wyjechał wraz z rodziną do Turcji. Po śmieci ojca Aleksander Sulkiewicz wrócił w rodzinne strony, na Suwalszczyznę.

Jako członek II Proletariatu w 1892 r. wziął udział w zjeździe paryskim polskich socjalistów, a potem w naradzie działaczy pod Wilnem uznanym za I zjazd PPS. Kilkakrotnie był członkiem Centralnego Komitetu Robotniczego PPS i PPS Frakcji Rewolucyjnej.

Pracował w granicznych rosyjskich urzędach celnych we Władysławowie i Wierzbołowie, dzięki czemu odegrał ogromną rolę w przerzucie nielegalnych wydawnictw socjalistycznych, tak zwanej bibuły, z Zachodu na Litwę i do Królestwa, a także maszyny drukarskiej, na której w Lipniszkach niedaleko Wilna wydrukowano w 1894 roku pierwszy numer „Robotnika”. Był organizatorem ucieczki symulującego chorobę umysłową Józefa Piłsudskiego ze szpitala psychiatrycznego w Petersburgu (1901 rok) i razem z nim, ubranym w mundur rosyjskiego celnika, opuścił Rosję.

W chwili rozłamu w PPS opowiedział się za orientacją niepodległościową. Podczas I wojny światowej, mając już 49 lat, wstąpił do Legionów i poległ w 1916 roku jako sierżant I Brygady w walkach na Wołyniu. Pochowany w Warszawie, na cmentarzu wojskowym.

[ramka][srodtytul]Aby w Sulejówku było muzeum...[/srodtytul]

Fundacja Rodziny Józefa Piłsudskiego powstała w 1999 r. w celu odzyskania i odbudowy dworku Milusin w podwarszawskim Sulejówku. Kontakt: info@jozefpilsudski.org[/ramka]

Historia
Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom
Historia
„Apokalipsa była! A w literaturze spokój”
Historia
80. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Świat słucha świadectwa ocalonych
Historia
Pamięć o zbrodniach w Auschwitz-Birkenau. Prokuratura zamknęła dwa istotne wątki
Historia
Był ślub w Auschwitz. Tylko jeden