Jak polowano na ks. Jerzego

Z publikacji IPN wynika, że ks. Andrzej Przekaziński spotykał się z esbekiem. – Informacje uzyskane o ks. Jerzym nie mogły satysfakcjonować SB – mówi historyk Jan Żaryn

Publikacja: 23.02.2009 01:50

Ewa K Czaczkowska

Ks. Przekaziński to znany w Warszawie duszpasterz, przyjaciel ks. Popiełuszki i dyrektor Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. To on w 1984 roku w kościele św. Stanisława Kostki ogłosił, że z Wisły wyłowiono zwłoki ks. Jerzego Popiełuszki.

Według dokumentów SB był zarejestrowany jako TW. Jak ustaliła „Rz”, takie informacje zawiera książka IPN „Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982 – 1984”, która ukaże się w połowie marca. Wymieniony jest w niej także ks. Michał Czajkowski, który miał informować SB o ks. Popiełuszce. Jego długoletnią współpracę (1960 – 1984) ujawniono w 2006 roku.

Ks. Przekaziński zgodził się porozmawiać z „Rz”. Przeprasza wszystkich, którzy poczują się dotknięci informacją o jego rejestracji jako TW. Twierdzi, że dowiedział się o tym niedawno (prawdopodobnie w związku z pracami kościelnej komisji historycznej w archidiecezji warszawskiej), a rejestracja nastąpiła bez jego zgody. – Sprawa przyjaźni z Jerzym była dla mnie czymś wspaniałym, świętym. Dlatego nie potrafię zrozumieć, czemu dziś moje nazwisko pada w kontekście donosicieli na ks. Jerzego – mówi o publikacji IPN.

– Informacje uzyskane od ks. Przekazińskiego o ks. Jerzym nie mogły satysfakcjonować SB – ocenia Jan Żaryn, autor wstępu do książki IPN. – On rozmawiał z SB z pozycji przyjaciela ks. Popiełuszki.

Ks. Przekaziński twierdzi, że tylko raz funkcjonariusz bezpieki pytał go o ks. Jerzego. Chciał wiedzieć, czy ma on w kurii opozycję. – SB szukała potwierdzenia tej informacji także u ks. Czajkowskiego, by na tej podstawie budować dalsze plany operacyjne – mówi Żaryn. – Miały one wymusić na hierarchii potępienie działań ks. Popiełuszki i w efekcie doprowadzić do jego duszpasterskiego samoograniczenia się.

W aktach SB jest też notatka, że ks. Przekaziński przekonywał esbeka, iż władze powinny wydać ks. Popiełuszce paszport na wyjazd do Rzymu na beatyfikację o. Maksymiliana Kolbego. Pytany, jak ks. Jerzy przyjął odmowę pozwolenia na wyjazd, powiedział, że nie martwił się tym, gdyż to przewidział.

– Po śmierci ks. Jerzego ks. Przekaziński zerwał kontaktyz SB – mówi Żaryn. – Nie dał jednak na tyle czytelnego sygnału, że esbecy przez jakiś czas łudzili się, że możliwy jest powrót do stanu sprzed 19 października 1984 roku.

[ramka][b]Kim jest TW „Tarcza” i „Miecz”[/b]

Większość dokumentów, jakie znajdą się w książce IPN „Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982 – 1984”, jest już znana. Nieliczne, odnalezione w wyniku szerszej kwerendy, dotyczą m.in. działań operacyjnych skierowanych wobec ks. Jerzego i jego przyjaciół. Nowością zbioru, twierdzi dr hab. Jan Żaryn, jest sposób ułożenia dokumentów, który pokazuje narastanie dramatu. Poza dokumentami w książce są m.in. biogramy występujących w nich osób. Część z nich SB traktowała jako osobowe źródła informacji, o czym piszą autorzy zbioru, niezależnie od tego, czy było to w latach 1982 – 1984 czy wcześniej. Autorzy rozszyfrowują m.in. TW o pseudonimach „Tarcza” i „Miecz”, który należał do znajomych ks. Jerzego, był członkiem „S” i dostarczał SB cennych informacji. [/ramka]