Reklama
Rozwiń
Reklama

Wydarzenia epoki, rok 1920 (do sierpnia)

Publikacja: 27.05.2009 14:19

Józef Haller w 1920 roku – zaślubiny Polski z morzem

Józef Haller w 1920 roku – zaślubiny Polski z morzem

Foto: EAST NEWS

Polityka

Polska: ?10 stycznia – traktat wersalski przywrócił Polsce dostęp do Bałtyku (72 km wybrzeża, od Orłowa po Jezioro Żarnowieckie). ?10 lutego – zaślubiny Polski z morzem; dokonał ich w Pucku gen. Józef Haller. ?23 czerwca – utworzenie rządu Władysława Grabskiego. ?11 lipca – plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu; zdecydowana większość głosujących opowiedziała się za przynależnością tych terenów do Niemiec. 15 lipca – Górny Śląsk otrzymał szeroką autonomię. ?28 lipca – Rada Ambasadorów w Paryżu dokonała podziału Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę i Czechosłowację. Świat: ?19 stycznia – Senat Stanów Zjednoczonych przeciwny przystąpieniu USA do Ligi Narodów.

?21 stycznia – w Paryżu zakończyła się konferencja pokojowa po I wojnie światowej z udziałem 27 zwycięskich państw (z Polski – Paderewski, Dmowski i Grabski). ?24 lutego – w Monachium Adolf Hitler przedstawił swój program dla Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP). ?31 marca – parlament brytyjski dzieli Irlandię na Północną i Południową. ?12 lipca – Rosja Radziecka uznała niepodległość Litwy.

[srodtytul]Nauka i technika[/srodtytul]

Mieczysław Wolfke, polski fizyk, prekursor telewizji, odkrył w 1920 r. podstawy holografii. Wyprzedził w tym Dennisa Gabora, który sformułował i rozwinął metodę holograficznego odtwarzania obrazów 28 lat później, otrzymując za to Nagrodę Nobla. Podczas gali noblowskiej w 1971 r. powiedział: „Dokonując tego, stałem na ramionach dwóch wielkich fizyków – Williama L. Bragga i Fritsa Zernikego. (...) Nie wiedziałem wówczas, podobnie jak Bragg, że Mieczysław Wolfke zaproponował tę metodę w 1920 r., nie podejmując jednakże próby jej doświadczalnej realizacji”. Serbski geofizyk i astrofizyk Milutin Milanković zastosował metody matematyczne do rekonstrukcji warunków klimatycznych panujących dawniej na Ziemi. Badał zależności nachylenia osi ziemskiej, jej precesji (obracania się) i ekscentryczności orbity wokół Słońca. Stwierdził wyraźne oscylacje o okresach ok. 20 tys., 40 tys., 100 tys. lat. Jego teoria nie została uznana, jednak współczesne badania osadów na dnach oceanicznych i rdzeni lodowcowych na Grenlandii i Antarktydzie zdają się potwierdzać te tzw. rytmy Milankovicia.

Reklama
Reklama

[srodtytul]Kultura[/srodtytul]

?26 lutego – premiera jednego z pierwszych filmów grozy „Gabinet doktora Caligari” w reżyserii Roberta Wiene – wczesnego dzieła niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, które wywarło duży wpływ na rozwój kinematografii. W literaturze polskiej warto odnotować wydanie prozy poetyckiej Aleksandra Wata – „Ja z jednej strony i Ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka”. Jest to – poprzedzony mottem pochodzącym ze „Złotej legendy” Jakuba de Voragine’a oraz fragmentem „Sztucznych rajów” Charlesa Baudelaire’a – zbiór luźno powiązanych utworów literackich, głównie futurystyczno-dadaistycznych wierszy. Utwór Wata nawiązuje do najważniejszych motywów europejskiej kultury antycznej i chrześcijańskiej, eposów bohaterskich, a także do „Sezonu w piekle” i „Iluminacji” Arthura Rimbauda. W tomie Wata dominuje groteska, antyestetyzm, prymitywny i bluźnierczy język, oniryczne i mroczne obrazy z pogranicza pornografii. Są to cechy charakterystyczne dla surrealizmu, który pojawił się jako prąd literacki w 1924 r. we Francji za sprawą manifestów André Bretona.

Polityka

Polska: ?10 stycznia – traktat wersalski przywrócił Polsce dostęp do Bałtyku (72 km wybrzeża, od Orłowa po Jezioro Żarnowieckie). ?10 lutego – zaślubiny Polski z morzem; dokonał ich w Pucku gen. Józef Haller. ?23 czerwca – utworzenie rządu Władysława Grabskiego. ?11 lipca – plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu; zdecydowana większość głosujących opowiedziała się za przynależnością tych terenów do Niemiec. 15 lipca – Górny Śląsk otrzymał szeroką autonomię. ?28 lipca – Rada Ambasadorów w Paryżu dokonała podziału Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę i Czechosłowację. Świat: ?19 stycznia – Senat Stanów Zjednoczonych przeciwny przystąpieniu USA do Ligi Narodów.

Reklama
Historia
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte dla zwiedzających. Po 20 latach budowy
Materiał Promocyjny
Czy polskie banki zbudują wspólne AI? Eksperci widzą potencjał, ale też bariery
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Historia
Niezależne Zrzeszenie Studentów świętuje 45. rocznicę powstania
Materiał Promocyjny
Urząd Patentowy teraz bardziej internetowy
Historia
Którędy Niemcy prowadzili Żydów na śmierć w Treblince
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama