Krzysztof Kowalski: Nasze korzenie sprzed naszej ery

Gdy przestały grzmieć armaty i ucichł dyplomatyczny jazgot, rozpoczęła się batalia o tożsamość odrodzonego państwa i jego historyczne, a nawet prehistoryczne, korzenie. Zajęli się tym polscy archeolodzy, a nieformalnym generałem tego korpusu był Józef Kostrzewski, pierwszy badacz Biskupina.

11 listopada 1918 r. w siedzibie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk odbyło się posiedzenie Komisji Uniwersyteckiej, któremu sekretarzował Józef Kostrzewski. Uczestnicy nie poprzestali na czczej gadaninie: już w następnym roku byli współzałożycielami Uniwersytetu Poznańskiego, w którym katedrę prehistorii objął Józef Kostrzewski. W archeologicznym niebie siedzi „po prawicy Pana": w 1918 r. uczestniczył w polonizacji niemieckiego Muzeum Cesarza Fryderyka – powstało z niego Muzeum Wielkopolskie. W 1919 r. założył pismo „Przegląd Archeologiczny", a w  roku 1926 – „Z Otchłani Wieków". W następnym roku utworzył Polskie Towarzystwo Prehistoryczne. Z premedytacją brał udział we wszystkich międzynarodowych konferencjach naukowych i sympozjach: „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swoją archeologię mają".