Polacy odnawiają zabytki za granicą. Nie tylko w Ukrainie

W tym roku Instytut Polonika będzie odnawiał 25 zabytków związanych z polskim dziedzictwem, które zlokalizowane są poza granicami naszego kraju. W sumie na ten cel zostanie przeznaczonych 8 mln zł.

Publikacja: 02.04.2024 04:30

Drewniany kościółek na Litwie, w którym został ochrzczony Józef Piłsudski

Drewniany kościółek na Litwie, w którym został ochrzczony Józef Piłsudski

Foto: Instytut Polonika

Zabytki te znajdują się w Ukrainie, gdzie ciągle trwa wojna, ale też na Łotwie, Litwie, we Włoszech oraz Francji.

W poprzednich latach Instytut Polonika sfinansował remont i konserwację kaplic na cmentarzu Łyczakowskim rodzin Krzyżanowskich, Barczewskich, Dunin-Borkowskich, a teraz prowadzi prace przy kaplicy Jaworskich.

Kolejnym lwowskim projektem jest konserwacja organów i chóru w katedrze łacińskiej, czyli w bazylice archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. To jeden z najcenniejszych obiektów zabytkowych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. To tam śluby lwowskie złożył w 1656 r. król Jan Kazimierz. Prace przy organach Jana Śliwińskiego trwają od 2022 r. – Tuż po Wielkanocy eksperci z Polski będą składać i stroić organy – zapowiada Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektorka Instytutu Polonika.

Równocześnie w katedrze trwają prace nad odnowieniem witraży autorstwa Teodora Axentowicza.

Renowacja zabytków w Ukrainie

W czerwcu tego roku zakończą się z kolei prace prowadzone od 2021 r. przy studni bł. Jana z Dukli, która jest usytuowana na terenie byłego klasztoru bernardyńskiego. Została ona zbudowana w latach 1748–1755 na miejscu wcześniejszego, drewnianego, pokrytego gontem obiektu.

Czytaj więcej

Mimo wojny Polacy nadal odnawiają perłę Wołynia

Odnawiane są też trzy przydrożne kapliczki w miejscowości Hołoby, na terenie dawnej wsi istniejącej do 1939 r. w powiecie kowelskim województwa wołyńskiego. Są one usytuowane przy wjeździe do dawnego dworu. Zostały wybudowane w 1711 r. z fundacji Józefa Jaruzelskiego. Są zabytkami architektury i sztuki z epoki baroku. Zostały one zwieńczone figurami świętych: Antoniego i Jana Nepomucena, a najwyższa została rozbudowana o kolumnę figurą Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia.

Odnawiamy Panteon Polskiej Emigracji

Prace będą też prowadzone we Francji na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem w tzw. Panteonie Polskiej Emigracji. Znajdują się tam groby wielu znamienitych Polaków, m.in. Juliana Ursyna Niemcewicza, Olgi Boznańskiej, Cypriana Kamila Norwida  który spoczął w zbiorowej mogile. Nagrobki te zostały już odnowione. Teraz prace trwają przy kaplicy Jaroszyńskich, która powstała po 1890 r. po śmierci Mikołaja Jaroszyńskiego, kawalera Legii Honorowej. Był on krótko pierwszym sekretarzem ambasady francuskiej w Stambule.

Instytut podejmuje też działania konserwatorskie w Krasławiu na Łotwie, przy wzniesionym w latach 1756–1767 kościele ufundowanym przez Konstantego Ludwika hr. Platera z Broelu i jego żonę Augustę z Ogińskich, z przeznaczeniem na siedzibę biskupów inflanckich. Prace w tym miejscu rozpoczęły się w 2003 r. W tym roku zostanie przeprowadzona konserwacja obrazu na płótnie „Św. Donat” uważanego dotychczas za „Apoteozę św. Ludwika”.

Powiewiórka  to tam został ochrzczony Józef Piłsudski

Odnawiany jest też drewniany kościół św. Kazimierza w Powiewiórce na Litwie, który wpisany jest wraz z dzwonnicą na litewską listę dziedzictwa kulturowego. Obiekt powstał prawie 300 lat temu. W grudniu 1867 r. w tym kościele został ochrzczony Józef Piłsudski. Użyta wówczas chrzcielnica przetrwała do dziś, podobnie jak księga parafialna z wpisem tego wydarzenia sporządzonym w języku rosyjskim.

Czytaj więcej

Odnawiają miejsce chrztu Piłsudskiego

W kościele pw. św. Kazimierza wyremontowane zostały już schody, dach świątyni, przeprowadzono także konserwację i renowację sygnaturki w kalenicy dachu. Kolejnym etapem był remont kamiennego ogrodzenia kościoła. Naprawiono też oszalowanie budynku świątyni. W 2024 r. będą kontynuowane prace przy elewacjach kościoła: zostanie oczyszczony front obiektu, a cały kościół pomalowany.

Zabytki te znajdują się w Ukrainie, gdzie ciągle trwa wojna, ale też na Łotwie, Litwie, we Włoszech oraz Francji.

W poprzednich latach Instytut Polonika sfinansował remont i konserwację kaplic na cmentarzu Łyczakowskim rodzin Krzyżanowskich, Barczewskich, Dunin-Borkowskich, a teraz prowadzi prace przy kaplicy Jaworskich.

Pozostało 93% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Kultura
Chrystus Frasobliwy wrócił do Lwowa. To symbol tego miasta.
Historia Polski
Polacy odnawiają groby rodaków za granicą. Gdzie?
Historia
Jak ma wyglądać park przy pałacu w Podhorcach
Historia
Historia analizy języka naturalnego, część II
Historia
Czy Niemcy oddadzą traktat pokojowy z Krzyżakami