Szczątki żołnierzy zostały znalezione latem w trakcie prac na drodze DK61. Pracownicy IPN na podstawie analizy historycznej i oględzin znalezionych artefaktów ustalili, że szczątki należą do żołnierzy Armii Czerwonej poległych w walkach z Niemcami w październiku 1944 r. Pozwoliło to wojewodzie mazowieckiemu wskazać miejsce pochówku – na cmentarzu wojennym żołnierzy Armii Czerwonej w Białobrzegach.
Prace ekshumacyjne na zlecenie Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN zostały przeprowadzone na początku listopada. Odnaleziono i pochowano na cmentarzu wojennym szczątki 114 poległych czerwonoarmistów.
Czytaj więcej
Szczątki dziewięciu żołnierzy Westerplatte oraz ich dowódcy majora Henryka Sucharskiego spoczną na nowym cmentarzu żołnierzy Wojska Polskiego na terenie półwyspu.
Instytut przypomina, że walki w rejonie Wieliszewa toczyły się w pierwszej połowie października 1944 r. Nacierające jednostki sowieckie dążyły do likwidacji niemieckiego zgrupowania w widłach Wisły i Narwi. „Rejon Wieliszewa obsadzał 9. Pułk Grenadierów Pancernych SS „Germania” z 5. Dywizji Pancernej SS „Wiking”. Rubież obrony stanowiła szosa Legionowo – Zegrze. Sowieckie grupy szturmowe wielokrotnie przekraczały linię szosy i nasyp kolejowy, a następnie były wypierane na pozycje wyjściowe. Obie strony poniosły bardzo duże straty. Cmentarz garnizonowy, na którym znajdowały się niemieckie stanowiska, został całkowicie zniszczony” – podają historycy IPN.
Po zakończeniu walk poległych czerwonoarmistów pochowano w kilku zbiorowych mogiłach wzdłuż drogi po jej zachodniej stronie. W 1948 r. dokonano częściowej ekshumacji tych mogił, jednak zrobiono to bardzo niestarannie, pomijając wiele grobów, albo podejmując jedynie fragmenty zwłok. Właśnie ten frontowy cmentarz został odkryty.