Już w pierwszych tygodniach okupacji Żydzi zostali pozbawieni majątków i wszelkich praw. Zakazano im korzystać z kolei i środków transportu miejskiego.
Zastosowano przymus pracy, który miał obejmować osoby od 12. do 60. roku życia, oraz godzinę policyjną trwającą od 21 do 5 rano. Od 1 grudnia 1939 r. rozporządzeniem generalnego gubernatora Hansa Franka wprowadzono na terenie Generalnego Gubernatorstwa obowiązek noszenia opaski z gwiazdą Dawida. Zwyczaj oznaczenia Żyda – wyznawcy judaizmu – tzw. znakiem hańby znany i rozpowszechniony był już w średniowieczu.
We wrześniu 1939 r. Reinhardt Heydrich polecił grupom operacyjnym niemieckiej Policji Bezpieczeństwa skoncentrowanie Żydów w większych miastach, przez które przebiegały linie kolejowe. Wybranie takich miast podyktowane było planowanym „ostatecznym rozwiązaniem kwestii żydowskiej”, którego form na razie nie precyzowano.
We wrześniu 1941 r. docierają do Warszawy pierwsze informacje o masowych egzekucjach w Ponarach – w pierwszej połowie lipca Niemcy rozstrzelali tam 5 tysięcy Żydów z Wilna.
Przystępując do koncentracji ludności żydowskiej, Niemcy odwołali się do starej tradycji getta żydowskiego istniejącego w średniowiecznych miastach. Mimo analogii między gettami hitlerowskim a średniowiecznym różni je bardzo wiele. Przede wszystkim Niemcy uczynili z getta pośredni etap eksterminacji Żydów. Miało ono też służyć całkowitej ich izolacji od ludności aryjskiej. Potrzebę tworzenia gett tłumaczono głównie względami bezpieczeństwa. Uzasadniano, że istnieje konieczność przeciwdziałania ich udziałowi w „akcjach partyzanckich i rabunkowych”. Inspirując antyżydowskie ekscesy w Warszawie wiosną 1940 r., wywoływano u Żydów poczucie zagrożenia i nieufność wobec Polaków. Przekonywano, że getto będzie bezpiecznym azylem chroniącym ich przed atakami Polaków. Z kolei wśród Polaków rozpowszechniano fałszywe informacje, że Żydzi są nosicielami chorób zakaźnych, takich jak tyfus plamisty, dlatego ich izolacja jest koniecznym środkiem zapobiegającym rozprzestrzenianiu się tych chorób, szczególnie wśród aryjskich mieszkańców miast. Przywoływano też argumenty natury ekonomicznej. Starano się wykazać, że izolacja w gettach umożliwi władzom niemieckim lepszą kontrolę nad aktywnością gospodarczą Żydów, a także zmuszenie ich do pracy i karności.
