Gdynia – klucz do potęgi i nowoczesności

To zawsze było miasto marzeń – mówią mieszkańcy Gdyni. W historii trudno znaleźć podobny przykład – stworzenia w ciągu zaledwie kilkunastu lat miasta od zera.

Aktualizacja: 19.12.2008 07:09 Publikacja: 19.12.2008 04:28

”Dar Pomorza” przy Dworcu Morskim w Gdyni, lata 30. (fot. l. durczykiewicz/muzeum miasta gdyni)

”Dar Pomorza” przy Dworcu Morskim w Gdyni, lata 30. (fot. l. durczykiewicz/muzeum miasta gdyni)

Foto: Rzeczpospolita

Red

Docenili to także uczestnicy plebiscytu Muzeum Historii Polski, „Rz” i Onetu na ikonę dwudziestolecia międzywojennego. Gdynia zajęła pierwsze miejsce w kategorii architektura, otrzymując 3598 głosów.

Gdy Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, Gdynia była zaledwie osadą w pobliżu przystani rybackiej na Oksywiu. Miała jednak atuty. „Osłonięta jest przez Półwysep Helski nawet od tych wiatrów, od jakich nie jest wolny Gdańsk, jest obfitość wody słodkiej w postaci strumyka Chylonja, brzegi są niskie” – raportował Ministerstwu Spraw Wojskowych w 1920 roku inżynier Tadeusz Wenda, wysłany na Pomorze, by sprawdzić, w którym miejscu najlepiej zbudować nowy port. Potem poszło szybko.

W 1921 roku Sejm przyjął uchwałę o budowie portu w Gdyni. Zaczął się czas „ziemi obiecanej” – na Wybrzeże ściągali robotnicy z całej Polski. Budowano też miasto: wytyczano bulwary, stawiano kilkupiętrowe kamienice i nowoczesne budynki, jak choćby ten, w którym długie lata miały siedzibę Polskie Linie Oceaniczne.

Gdynia stała się prawdziwym polskim oknem na świat, gdy 13 sierpnia 1923 roku zawinął do niej pierwszy pełnomorski statek – francuski SS „Kentucky”. Odkąd w 1926 roku tekę ministra przemysłu i handlu objął Eugeniusz Kwiatkowski, Gdynia rozkwitła. Kwiatkowski walczył w Sejmie o dodatkowe fundusze na rozwój portu, słusznie uważając, że bez nowoczesnej Gdyni nie będzie nowoczesnej Polski.

W 1932 roku po raz pierwszy zorganizowano Święto Morza, na które przybyły setki tysięcy ludzi z najodleglejszych krańców Polski. Gdynia stała się symbolem nowoczesności kraju. Dowodem na spełnienie marzeń o morzu i wolności.

Po II wojnie, gdy Polska odzyskała Gdańsk, legenda Gdyni przyblakła. Gdańszczanie, którzy rywalizują z gdynianami, mówią często z przekąsem, że Gdynia to nie okno, bo przy Gdańsku to zaledwie lufcik. Ale dzięki temu lufcikowi Polska międzywojenna stała się może nie morską potęgą, ale państwem, z którego Polacy byli dumni.

Wojciech Andrzej Szydłowski

[i]Wystawę „Dwudziestolecie. Oblicza nowoczesności” zorganizowaną przez Muzeum Historii Polski można oglądać do 1 marca 2009 w Zamku Królewskim w Warszawie[/i]

Docenili to także uczestnicy plebiscytu Muzeum Historii Polski, „Rz” i Onetu na ikonę dwudziestolecia międzywojennego. Gdynia zajęła pierwsze miejsce w kategorii architektura, otrzymując 3598 głosów.

Gdy Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, Gdynia była zaledwie osadą w pobliżu przystani rybackiej na Oksywiu. Miała jednak atuty. „Osłonięta jest przez Półwysep Helski nawet od tych wiatrów, od jakich nie jest wolny Gdańsk, jest obfitość wody słodkiej w postaci strumyka Chylonja, brzegi są niskie” – raportował Ministerstwu Spraw Wojskowych w 1920 roku inżynier Tadeusz Wenda, wysłany na Pomorze, by sprawdzić, w którym miejscu najlepiej zbudować nowy port. Potem poszło szybko.

Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń