Reklama

Pomnik polskości na Śląsku

90 ikon dwudziestolecia międzywojennego

Publikacja: 16.01.2009 01:24

Gmach Sejmu Śląskiego, 1931 r.

Gmach Sejmu Śląskiego, 1931 r.

Foto: NAC

Red

80 lat temu w Katowicach zakończono budowę monumentalnego gmachu Sejmu Śląskiego. Było to wydarzenie na skalę ogólnopolską. Do czasu powstania socrealistycznego kolosa – Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie – katowicki Sejm był największym budynkiem w kraju. Uczestnicy plebiscytu Muzeum Historii Polski uznali go za jedną z najważniejszych ikon dwudziestolecia międzywojennego.

W maju 1923 roku na projekt gmachu rozpisano konkurs. Wzięło w nim udział 67 architektów z całej Polski. Rok wcześniej część Górnego Śląska po wielu latach wróciła do Rzeczypospolitej. Ustanowiono województwo śląskie i przyznano mu szeroką autonomię (z odrębnym organem ustawodawczym oraz skarbem).

Rozpoczęta w 1924 roku budowa gmachu Sejmu trwała pięć lat. Budynek stał się ważnym symbolem suwerennej władzy województwa śląskiego. W sześciokondygnacyjnym (cztery piętra w górę i dwa w dół) gmachu, który przetrwał do naszych czasów, znajduje się ponad 600 pomieszczeń mających razem około 160 tys. metrów sześciennych. Sercem kompleksu jest sala, w której obradował Sejm. Było tam 80 miejsc dla posłów i prezydium, 30 dla przedstawicieli urzędu oraz 120 miejsc dla prasy i publiczności. We wnętrzu znalazła się galeria ważnych osobistości życia narodowego na Górnym Śląsku – ustawiono popiersia m.in. znanych działaczy społecznych Karola Miarki i Juliusza Ligonia oraz poety Józefa Lompy.

W okresie międzywojennym w podziemiach budynku przechowywano tzw. skarb śląski.

W przededniu wojny w skarbcu znajdowało się ok. tony złota w sztabach (całe polskie zasoby liczyły ok. 38 ton). W sierpniu 1939 roku na polecenie wojewody Michała Grażyńskiego skarb wraz z eksponatami Muzeum Śląskiego (miało siedzibę w gmachu Sejmu) oraz dokumentami wywieziono do Lwowa. Część skarbu została wykorzystana na uzbrojenie polskiej armii na uchodźstwie. Nie wiadomo dokładnie, co się stało z resztą. Prawdopodobnie złoto rozparcelowano już w drodze z Katowic do Lwowa. W tej sprawie prowadzone są badania.

Reklama
Reklama

W czasie hitlerowskiej okupacji w budynku miał swoją siedzibę przywódca NSDAP na tym terenie. Dziś ten reprezentacyjny gmach jest siedzibą urzędu wojewódzkiego.

Historia
W Kijowie upamiętniono Jerzego Giedroycia
Historia
Pamiątki Pierwszego Narodu wracają do Kanady. Papież Leon XIV zakończył podróż Franciszka
Historia
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte dla zwiedzających. Po 20 latach budowy
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Materiał Promocyjny
Jak rozwiązać problem rosnącej góry ubrań
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama