– Współcześnie to, czego na bezbronnej polskiej ludności dokonały w latach 1943 – 1944 Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów i jej zbrojne ramię UPA, jest określane mianem czystek etnicznych i jako takie stanowi zbrodnię ludobójstwa. Było też zbrodnią ludobójstwa wtedy, w latach 40. XX w. – mówiła wojewoda lubelska Genowefa Tokarska na sobotnich uroczystościach w Chełmie. Tak mocne słowa padły podczas ceremonii odsłonięcia Krzyża Wołyńskiego i wmurowania kamienia węgielnego pod pomnik pomordowanych na Kresach Wschodnich.
– Ta zbrodnia nie została osądzona, a winni nie otrzymali nawet symbolicznej kary. Z przykrością należy stwierdzić, że w niektórych ukraińskich kręgach cieszą się niezasłużoną sławą bohaterów narodowych – mówiła wojewoda. Pod wrażeniem jej wystąpienia jest dr Leon Popek, historyk z lubelskiego IPN badający zbrodnie na Wołyniu. – Cieszę się, że władze nazwały rzeczy po imieniu – komentował dla "Rz". – Jestem za zbliżeniem, współpracą i pojednaniem polsko -ukraińskim, ale w duchu prawdy.
– Pięknie powiedziane! – wzruszali się Kresowianie, potomkowie ofiar, podczas odsłonięcia dębowego krzyża z herbem województwa wołyńskiego, u stóp którego znajduje się głaz z tablicą epitafijną i napisem: "Jeżeli my zapomnimy o nich, Ty, Boże, zapomnij o nas".
– Dotąd miałem poczucie niespełnienia, bo tym, którzy oddali tam życie, winniśmy coś więcej. Jakiś widzialny znak na ziemi – mówił ks. Kazimierz Bownik, proboszcz parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Chełmie, który poświęcił krzyż. – Budując pomniki i stawiając krzyże, nie kierujemy się pogardą i chęcią zemsty. Boli nas tylko, że za wschodnią granicą tej zbrodni nie potępiono.
66 lat temu, 11 lipca, w niedzielę, z rąk ukraińskich siepaczy zginęło kilka tysięcy polskich mieszkańców Wołynia. Te wydarzenia nazwano później krwawą niedzielą. – Nie uszanowano nawet kościołów, gdzie schroniła się ludność polska – przypomniał wiceprezes Stowarzyszenia Pamięć i Nadzieja Stanisław Senkowski. A ksiądz Tadeusz Isakowicz -Zaleski ocenił, że krwawa niedziela to symbol wszystkich aktów ludobójstwa z lat 1939 – 1947 dokonanych przez organizacje nacjonalistów ukraińskich.
