Do Izraela z bohaterami

Wystawa pod Tel Awiwem pokaże, jak Polacy ratowali Żydów

Publikacja: 18.11.2009 04:43

Izraelczycy będą się mogli m.in. dowiedzieć o rodzinie Ulmów z Markowej (koło Łańcuta), którą zamord

Izraelczycy będą się mogli m.in. dowiedzieć o rodzinie Ulmów z Markowej (koło Łańcuta), którą zamordowano za ukrywanie Żydów. Na zdjęciu Wiktoria Ulma i jej dzieci (od lewej): Władzio, Stasia, Marysia, Franuś, Basia i Antoś. Wszyscy zginęli

Foto: IPN

Ekspozycja, która zostanie dziś otwarta w Instytucie Studiów nad Holokaustem Massua w pobliżu Tel Awiwu, to pierwsze tego typu przedsięwzięcie w historii. Wystawa „Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady” jest poświęcona pomocy udzielanej ludności żydowskiej przez polskich sąsiadów w Małopolsce w latach 1939 – 1945.

[srodtytul]Przełamywanie stereotypu[/srodtytul]

– Od 1968 roku i antysemickiej nagonki komunistycznych władz dialog polsko-żydowski został właściwie zamrożony aż do 1989 roku. Chcemy teraz nadrobić te stracone trzy dekady – mówi „Rz” prezes IPN Janusz Kurtyka, który osobiście otworzy wystawę. – Oczywiście nie negujemy tego, że podczas wojny byli w Polsce szmalcownicy. Chcemy jednak poinformować Izraelczyków o tym, że tysiące Polaków zachowywały się zupełnie inaczej. Ratowali Żydów.

Wielu Izraelczyków nadal bowiem uważa, że Polacy podczas wojny nie zdali egzaminu. Mordowali i wydawali Niemcom żydowskich sąsiadów. – Całe szczęście ten negatywny stereotyp w ostatnich latach został przełamany. Izraelczycy dowiadują się coraz więcej o Polakach, którzy pomagali Żydom. Wystawa IPN to kolejny krok we właściwym kierunku – mówi „Rz” prof. Israel Gutman z instytutu Yad Vashem w Jerozolimie, były więzień Auschwitz.

Zwiedzający wystawę będą się mogli dowiedzieć m.in. o rodzinie Ulmów z miejscowości Markowa. 24 marca 1944 r. zamordowano ją za udzielenie schronienia Żydom. Zginęli wszyscy – ojciec, ciężarna matka i szóstka małych dzieci. Wraz z nimi niemieccy żandarmi zastrzelili ukrywanych przez nich Żydów.

Podczas otwarcia wystawy odbędzie się promocja książki na temat zbrodni w Markowej autorstwa historyka IPN Mateusza Szpytmy. Wydana po angielsku „Risk of Survival” (Ryzyko przetrwania) została przeznaczona na rynek izraelski i anglosaski.

– W książce ukazałem, jak straszliwą cenę płacili Polacy za pomaganie Żydom. Oprócz rodziny Ulmów Niemcy zamordowali z tego powodu około 1000 naszych rodaków. A mimo to wiele osób podejmowało to ryzyko – mówi „Rz” Mateusz Szpytma.

[srodtytul]Narażając życie[/srodtytul]

Ocenia się, że podczas wojny Żydów ukrywało co najmniej 30 tys. Polaków. Wsparcia udzielały im również Kościół katolicki oraz Państwo Podziemne. Niemcy za pomaganie Żydom wprowadzili karę śmierci. – Dlaczego więc tyle osób się na to decydowało? Potrzeba pomocy bliźniemu była dla nich najwyraźniej silniejsza niż obawa o własne życie – podkreśla Szpytma.

Według prof. Gutmana z Yad Vashem polscy Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata są wielkimi bohaterami.

– I było to bohaterstwo najwyższej próby. Możecie być z tych ludzi dumni – powiedział „Rz”. – Pamiętam, jak kiedyś, wiele lat po wojnie, brałem udział w spotkaniu rodziny polskich Sprawiedliwych z rodziną ocalonych przez nich Żydów. Żydzi byli wzruszeni do łez i powiedzieli swoim dzieciom: popatrzcie, to jest wasza druga matka i wasz drugi ojciec. Gdyby nie oni, was by nie było.

Wystawę w Instytucie Massua w kibucu Tel Itzchak będzie można oglądać do 18 stycznia 2010 roku.

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora [mail=p.zychowicz@rp.pl]p.zychowicz@rp.pl[/mail][/i]

Ekspozycja, która zostanie dziś otwarta w Instytucie Studiów nad Holokaustem Massua w pobliżu Tel Awiwu, to pierwsze tego typu przedsięwzięcie w historii. Wystawa „Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady” jest poświęcona pomocy udzielanej ludności żydowskiej przez polskich sąsiadów w Małopolsce w latach 1939 – 1945.

[srodtytul]Przełamywanie stereotypu[/srodtytul]

Pozostało jeszcze 88% artykułu
Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Materiał Partnera
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście