- Na terenie poligonu Brus zostały znalezione szczątki 106 ofiar zbrodni nazistowskich oraz 4 ofiar aparatu komunistycznego – mówi nam prokurator Anna Gałkiewicz, naczelnik pionu śledczego łódzkiego oddziału IPN.
Prace poszukiwawcze i ekshumacyjne odbywaj się w tym miejscu od 2008 roku i będą kontynuowane w tym i przyszłym roku. Na razie śledczy nie mają pewności kim byli sprawcy zbrodni, ale także ich ofiary. Proszą o przekazywanie wszelkich informacji na temat zbrodni popełnionych w tym miejscu. – Apelujemy także do bliskich ofiar o zgłaszanie się do Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu celem pobrania materiału genetycznego – dodaje pani prokurator. Poniżej publikujemy wytypowane przez śledczych nazwiska potencjalnych ofiar, wśród nich są polscy Żydzi.
Impulsem do wszczęcia śledztwa było znalezienie w lutym 2011 r. przez pracowników Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, na terenie byłego poligonu Brus w Łodzi masowych mogił, zawierających 32 ludzkie szkielety. Według opinii archeologicznej oraz ekspertyzy antropologicznej w znalezionych mogiłach znaleziono osoby płci męskiej, „reprezentujących niższą warstwę społeczną, za czym przemawia mniejsza wysokość ciała ekshumowanych zwłok, jak również stwierdzona spora ilość chorób zębów i przyzębia, przy braku śladów leczenia stomatologicznego". Jak stwierdzili eksperci zostali oni zastrzeleni w innym miejscu, aniżeli w miejsce znalezienia zwłok.
Do zbrodni mogło dojść w początkowym okresie II wojny światowej, w porze letniej. „U znacznej liczby osobników stwierdzono jednoznaczne ślady postrzałowe klatki piersiowej, czaszki i karku. Wszystkie uszkodzenia kręgów piersiowych mają charakter przestrzelin. Stwierdzone urazy świadczą, że ofiary zostały rozstrzelane z broni długiej, o większej sile penetracji pocisku, a następnie były dobijane strzałami w głowę lub kark z broni krótkiej".
Teraz trwa weryfikacja jednej z przyjętych wersji śledczych, zgodnie z którą w masowym grobie, znajdują się szczątki 28 rozstrzelanych Polaków i Żydów skazanych najprawdopodobniej przez Sąd Doraźny (Standgericht) w Łodzi w dniu 23.11.1939 r. i prawdopodobnie straconych tego samego dnia. Natomiast w pozostałych dwóch grobach, zawierających szczątki 4 osób, mogą znajdować się zwłoki osób, których nazwiska znajdują się w księdze zatrzymań Oddziału 2 Grupy Operacyjnej III łódzkiego Gestapo.
