— To miejsce pozwala badać mutacje pojawiające się u organizmów żyjących na ogromnej przestrzeni tysięcy kilometrów kwadratowych. Obserwujemy tam populacje ptaków, ssaków, bezkręgowców, roślin i badamy bakterie. U większości tych grup organizmów znajdujemy dowody na reakcję organizmów na dawki promieniowania. Organizmy reagują gorzej w miejscach o wyższym poziomie promieniowania — opowiedział w rozmowie z PAP biolog pracujący w okolicy Czarnobyla od 1991 r., Anders Pape Miller z Université Paris-Sud XI we Francji. Do awarii doszło 26 kwietnia 1986 r.
- Badania reakcji organizmów na promieniowanie w takiej skali, jaką oferują okolice Czarnobyla, nie jest możliwe w żadnym laboratorium — podkreśla Tim Mousseau z University of South Carolina, który strefę zamkniętą bada wraz z Millerem od 2000 r. Biologów interesuje wpływ promieniowania na różne narządy, mechanizmy, przeżycie i rozmnażanie ptaków, proporcje płci w ich populacjach, wielkość mózgów u ptaków i norników, częstotliwość występowania guzów, interakcje pomiędzy owadami zapylającymi, roślinami, owocami i zwierzętami owocożernymi, a nawet symetrię pajęczych sieci. Badają wpływ promieniowania na żywotność pyłków roślinnych, na kiełkowanie nasion, wzrost roślin i procesy rozkładu drewna.
Miller i Mousseau znaleźli dowody na uszkodzenia materiału genetycznego organizmów, mogące prowadzić do powstawania guzów, spowolnienia tempa wzrostu czy innych nieprawidłowości. W reakcji na promieniowanie u myszy pojawia się katarakta. Samce ptaków i myszy żyjące na bardziej radioaktywnych obszarach, mają obniżoną płodność, produkują mniej nasienia, albo nie produkują go wcale.
W lesie, wśród zmian widocznych gołym okiem, wyróżnia sie nietypowy kształt drzew, na przykład skręcone sosny w najbardziej radioaktywnych obszarach.
—pap, nauka w Polsce
