Metro w krajach azjatyckich, cześć III. Podziemna kolej w Pjongjangu

Prezentowany tekst jest trzecią częścią opisu procesu rozwoju systemów masowego transportu w krajach azjatyckich. Warto zauważyć, że gdy do opisu takich systemów w całej Europie wystarczył jeden felieton i także jeden artykuł pozwolił opisać wszystko, co się działo w tej dziedzinie w obu Amerykach (Północnej i Południowej), a także na Karaibach – do opisu sytuacji w Azji konieczne były aż trzy artykuły. To jednak naprawdę ogromny kontynent!

Zacznę od nieomówionych we wcześniejszych felietonach krajów położonych na Dalekim Wschodzie, ale potem opiszę także kraje położone bliżej Europy.

Czytaj więcej

Historia świata

Metro w krajach i miastach azjatyckich, część II

Jak i kiedy zbudowano linie podziemnego transportu miejskiego w takich państwach jak: Indie, Gruz...

Metro w obydwu Koreach

Jak wiadomo, od sierpnia 1945 r. Półwysep Koreański jest podzielony granicą przebiegającą na 38 równoleżniku na część północną, początkowo uzależnioną od ZSRR, a potem komunistyczną, oraz na część południową, początkowo uzależnioną od USA, a potem kapitalistyczną. Nie zmieniła tego stanu rzeczy wojna koreańska w latach 1950–1953.

W latach 70. XX stulecia w stolicach obu państw koreańskich zapadły decyzje o budowie metra. Pierwsi swoje metro ukończyli robotnicy Korei Północnej w Pjongjangu (po polsku nazywanym Phenianem, 3 mln mieszkańców). Zostało oddane do użytku 6 września 1973 r., a jego cechą charakterystyczną jest to, że wkopano je wyjątkowo głęboko w skaliste podłoże, ponad 110 m pod powierzchnią, ponieważ potraktowano je także jako schron przeciwatomowy na wypadek wojny nuklearnej. Metro ma 2 linie, 22 km długości i 16 stacji.

W stolicy Korei Południowej, Seulu (10 mln mieszkańców), pierwszą linię metra uruchomiono 15 sierpnia 1974 r. Cztery lata później zaczęto budować drugą linię (zaczęła działać 22 maja 1984 r.). Linie nr 3 i 4 zaczęto budować w 1980 r., a oddano je do użytku (obie równocześnie) 18 października 1985 r. Obecnie w Seulu funkcjonuje 10 linii metra o łącznej długości 314 km z 284 stacjami.

W Korei Południowej metro ma jeszcze pięć miast. Są to koleje otwarte w latach: 1985 r. – Pusan (3,6 mln mieszkańców), 1997 r. – Daegu (2,5 mln), 1999 r. – Inczon (2,6 mln), 2004 r. – Gwajagu (1,5 mln) i 2006 r. – Daejeon (1,5 mln).

Kuala Lumpur, Bangkok, Singapur i Hanoi

W 1996 roku otwarto pierwszą linię metra w stolicy Malezji, Kuala Lumpur. Miasto to ma dużo własnej ludności (1,6 mln) i dodatkowo jest odwiedzane przez bardzo wielu turystów (14 mln rocznie). W mieście funkcjonują trzy kolejki miejskie na estakadach: Putra LRT, Star LRT, i KTM Komuter. W 1996 r. dołączyła do tego systemu Rapidrail Kuala Lumpur będąca jako jedyna typowym metrem. Dane dostępne na temat systemu transportu masowego mówią o 56 km linii i 48 stacjach, trudno jednak się zorientować, czy dotyczy to samego Rapidrail, czy liczone jest łącznie z kolejkami na estakadach.

Miastem także mającym mnóstwo własnych mieszkańców (5,7 mln) i dodatkowo odwiedzanym przez wielu turystów (22 mln rocznie) jest Bangkok, stolica Tajlandii. Nazwa Bangkok – krótka i łatwa do zapamiętania – jest przeznaczona głównie dla cudzoziemców. Oryginalna nazwa w języku tajskim składa się z sześciu sylab. Ważnym elementem komunikacji masowej w Bangkoku jest rzeka Menam i jej liczne przecinające miasto kanały, na których jest mnóstwo promów i łodzi. W grudniu 1999 r. uruchomiono w stolicy Tajlandii odpowiednik metra, naziemną kolej aglomeracyjną o nazwie Skytrain. Dostępne są dwie linie o łącznej długości 36,5 km i obsługujące 34 stacje.

Czytaj więcej

Historia

Metro w krajach azjatyckich Część I: Japonia i Chiny

W Tokio pierwszą linię uruchomiono 30 września 1927 r., co wówczas dało Japonii pierwsze miejsce...

Singapur, niezależny obecnie (od 9 sierpnia 1965 r.), a wcześniej należący do Wielkiej Brytanii, ma 5,5 mln obywateli i przyjmuje corocznie co najmniej 12 mln przyjezdnych – turystów oraz biznesmenów. Potrzebę budowy metra wpisano do priorytetów władz miejskich już w 1967 r., ale pierwszą linię metra otwarto dopiero 7 listopada 1987 r. Obecnie w Singapurze funkcjonują 4 linie metra o łącznej długości 130 km, przy których znajduje się 79 stacji. Nie jest to dużo jak na warunki azjatyckie, jeśli jednak uświadomić sobie, jak mały obszar zajmuje Singapur (733 km2) – to jest to naprawdę spore osiągnięcie.

Z opóźnieniem wywołanym wojną do budowy systemów metra przystąpiły także władze Wietnamu. W Hanoi (stolicy kraju) pierwszą linię oddano do użytku 6 listopada 2021 r., a drugą 8 sierpnia 2024 r. Długość obu linii wynosi 21,6 km (20 stacji), a dziennie korzysta z tego ok. 32 tys. pasażerów.

W mieście Ho Chi Minh (dawnym Sajgonie) budowę metra planowano na 2015 r., ale została ona opóźniona. Pierwszą linię otwarto 22 grudnia 2024 r. Ma ona 40,8 km długości i dysponuje 31 stacjami. Dalsza rozbudowa jest w toku.

Metro w Turcji, Armenii i Iranie

Koleje podziemne w Turcji są niewątpliwie azjatyckie. Pierwsze metro w tym kraju zbudowano w Stambule. Pierwsza linia w tym azjatyckim mieście (położonym jednak na kontynencie europejskim!) została otwarta w 1989 r. Obecnie metro w Stambule składa się z siedmiu linii. Część metra znajdująca się po stronie europejskiej jest połączona z częścią położoną za Bosforem, czyli na części jednoznacznie azjatyckiej. Obie części łączy podmorski tunel Marmaray o długości 13,6 km. Łączna liczba linii składających się na metro w Stambule wynosi obecnie 11, w sumie mają długość 194 km i 133 stacje. Dziennie korzysta z nich prawie 1,5 mln pasażerów.

Poza Stambułem w Turcji są jeszcze cztery miasta wyposażone w metro. Oczywiście posiada je stołeczna Ankara (5,6 mln mieszkańców). To tzw. Lekkie Metro (długość: 8,7 km, 11 stacji), zbudowane w latach 1992–1996, oraz normalne metro, którego pierwszą linię oddano do użytku w 1997 r. Docelowo mają być cztery linie o długości sieci 55 km, z 45 stacjami.

Czytaj więcej

Historia świata

Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej

To przeniesienie linii kolejowych pod ziemię umożliwiło przewożenie w miastach dużych ilości pasa...

Kolejne metro uzyskał Izmir (4,4 mln mieszkańców). Projekt budowy powstał w 1993 r., a maju 2000 r. uruchomiono pierwszą linię o długości 20 km (10 stacji). W latach 2012–2014 oddano do użytku dalszych siedem stacji.

Następnym tureckim miastem, które uzyskało metro, była Bursa (3 mln mieszkańców). Łączna długość dwóch linii (uruchomionych w 2002 r.) wynosi 39 km, a liczba stacji to 38. Ostatnim z tureckich miast wyposażonych w metro jest Adana (1,7 mln mieszkańców). Pierwszą linię metra otwarto 18 marca 2009 r. Ma ona długość 13,5 km i 13 stacji.

Niedaleko Europy leży też azjatycka Armenia. Była ona przez całe stulecia krajem niezależnym. Ormianie wędrowali po całej Europie jako kupcy, bywali także w Polsce, ale ich kraj w 1375 r. znalazł się w posiadaniu Turków Osmańskich, a od 1828 r. – po zwycięstwie Rosji nad Turcją – znalazł się pod panowaniem carskim. W efekcie po rewolucji w Rosji Armenia do 1991 r. była republiką radziecką, dlatego początek budowy metra w stolicy tego kraju, Erywaniu (1 mln mieszkańców) miał miejsce za czasów władzy sowieckiej. Pierwsza linia została otwarta w 1981 r., ale po uzyskaniu niepodległości w 1991 r. władze Armenii pięć lat później metro owo powiększyły. Jednak nadal jest ono nieduże – jedna linia, 12 km, 10 stacji.

Z Armenią sąsiaduje Iran. Kraj ten ma długą i w ostatnich latach trudną historię. Skutkiem tego w Teheranie zamieszkuje obecnie ponad 12 mln ludzi, którzy uciekli do stolicy z terenów objętych różnego rodzaju walkami. Tak duża liczba mieszkańców wymusiła budowę sprawnego systemu komunikacji masowej, w którym metro odgrywa kluczową rolę. W 1976 r. podjęto budowę, ale w latach 1980–1986 musiano ją zawiesić, bo trwała wojna iracko-irańska. Jednak już 7 marca 1999 r. otwarto pierwszą linię metra, w 2000 r. drugą, a potem niemal co roku oddawano do użytku kolejne. Obecnie Teheran ma siedem linii metra o łącznej długości 274 km, wyposażonych w 130 stacji. Obliczono, że każdego dnia z tego środka transportu korzysta ok. 2,5 mln ludzi.

Czytaj więcej

Historia

Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej Część II

Uproszczone mapy sieci metra, wymyślone przez Harry’ego Becka w 1933 r. dla londyńskiego Undergro...

Iran ma także metro w mieście Meszhed (2,7 mln mieszkańców). Ponieważ jest to centrum religijne szyitów, to do dużej liczby mieszkańców dochodzi dodatkowo duża liczba pielgrzymów. Metro zbudowano w 2011 r., obecnie ma ono 37,5 km długości i 35 stacji.