Daleka droga od wiceprezydentury do prezydentury USA

Nominacja wiceprezydencka jest traktowana w USA jak pocałunek śmierci dla ambitnych polityków. Z jednej strony jest się tylko o krok od najwyższego stanowiska w państwie, z drugiej strony ten krok może się okazać zbyt długi do wykonania.

Publikacja: 06.11.2024 15:19

Pierwszy wiceprezydent Stanów Zjednoczonych John Adams, który w 1792 roku pokonał Thomasa Jeffersona

John Adams

Pierwszy wiceprezydent Stanów Zjednoczonych John Adams, który w 1792 roku pokonał Thomasa Jeffersona w wyborach prezydenckich.

Foto: Wikimedia Commons

Czy wiceprezydentura ułatwia kandydowanie do najwyższego urzędu w Stanach Zjednoczonych? Nic na to nie wskazuje, choć zapewne jest ułatwieniem w prawyborach partyjnych. Aż dziewiętnastu z 49 wiceprezydentów Stanów Zjednoczonych próbowało ubiegać się o urząd prezydenta. Jednak tylko sześciu osiągnęło sukces, mimo że aż jedenastu zdobyło główną nominację swojej partii. Siedmiu zostało jednak odrzuconych przez swoje środowisko polityczne w prawyborach lub w czasie konwencji partyjnej. Mike Pence zrezygnował na początku wyścigu wyborczego. Warto też zaznaczyć, że czternastu wiceprezydentów kandydowało podczas sprawowania urzędu.

Wiceprezydenci, którzy objęli najwyższy urząd w państwie

Aż dziewięciu wiceprezydentów objęło stanowisko prezydenta w wyniku wakatu spowodowanego śmiercią urzędującego prezydenta. Wszyscy oni następnie ubiegali się o dodatkową pełną kadencję prezydencką. Wiceprezydent John Tyler objął urząd po śmierci prezydenta Williama Henry'ego Harrisona, Millard Fillmore po śmierci Zachary’ego Taylora, Andrew Johnson po zabójstwie Abrahama Lincolna, Chester Arthur po śmierci Jamesa A. Garfielda, Theodore Roosevelt po śmierci Williama McKinleya, Calvin Coolidge po śmierci Warrena G. Hardinga, Harry Truman po śmierci Franklina D. Roosevelta, Lyndon Johnson po śmierci Johna Kennedy'ego,

W XIX wieku fortuna sprzyjała osobom pełniącym urząd wiceprezydenta. Na pięciu kandydujących do najwyższego urzędu w państwie wiceprezydentów – Johna Adamsa, Thomasa Jeffersona, Georga Clintona, Martina Van Burena, Johna C. Breckinridge’a – trzech wygrało wybory: Adams, Jefferson i Van Buren.

Aż dziewięciu wiceprezydentów objęło stanowisko prezydenta w wyniku wakatu spowodowanego śmiercią urzędującego prezydenta. Wszyscy oni następnie ubiegali się o dodatkową pełną kadencję prezydencką.

Wiceprezydenci mieli zdecydowanie mniej szczęścia w XX wieku. Na 15 kandydatów, którzy sprawowali w tym czasie drugi urząd w państwie, wybory wygrało jedynie dwóch wiceprezydentów: Richard Nixon i George H.W. Bush senior. W XXI taki sukces odniósł Joe Biden.

Senatorowie i gubernatorowie mają większe szanse na Biały Dom

Czy zatem wiceprezydentura jest wygodną trampoliną do najwyższej godności w Stanach Zjednoczonych. Chyba nie, lepiej startować z pozycji gubernatora stanu, skoro aż 17 gubernatorom udało się w ponad dwustuletniej historii wejść do Białego Domu.  

A jak jest z senatorami i innymi urzędami? Także 17 amerykańskich senatorów wygrało wyścig do Białego Domu.

Warto też pamiętać, że prezydentura nie kończy kariery politycznej w Stanach Zjednoczonych. Kilku byłych prezydentów ubiegało się o inne urzędy publiczne po zakończeniu kadencji w Białym Domu, w tym głównie miejsce w Kongresie lub stanowisko gubernatora.  

Wśród nich John Quincy Adams służył w Izbie Reprezentantów aż do swojej śmierci w 1848 roku, podobnie jak Andrew Jackson, który był senatorem także do końca życia. Zmarł w 1875 roku.  

Czy wiceprezydentura ułatwia kandydowanie do najwyższego urzędu w Stanach Zjednoczonych? Nic na to nie wskazuje, choć zapewne jest ułatwieniem w prawyborach partyjnych. Aż dziewiętnastu z 49 wiceprezydentów Stanów Zjednoczonych próbowało ubiegać się o urząd prezydenta. Jednak tylko sześciu osiągnęło sukces, mimo że aż jedenastu zdobyło główną nominację swojej partii. Siedmiu zostało jednak odrzuconych przez swoje środowisko polityczne w prawyborach lub w czasie konwencji partyjnej. Mike Pence zrezygnował na początku wyścigu wyborczego. Warto też zaznaczyć, że czternastu wiceprezydentów kandydowało podczas sprawowania urzędu.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia świata
Ameryce naprawdę zagrażał komunizm
Historia świata
Przewodnik średniowiecznego obieżyświata: zwiedzanie Jerozolimy
Historia świata
Tysiąc kilometrów adrenaliny na Karakorum Highway
Historia świata
Chiński smok w złotych kajdanach partii
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Historia świata
Rozwój sieci neuronowych jako narzędzia sztucznej inteligencji, cz. II